HAYATI
XIX. yüzyıl şairlerinden. 1793’te İstanbul’da dünyaya geldi. 1862’de Kabe’de yaşama veda etti ve Hz. Osman’ın mezarının yakınlarında toprağa verildi. Asıl adı Ahmet Sadık’tır. Defterhane katiplerinden Münif Efendi’nin oğludur. Medrese eğitimi gördü. Defterhane ve Darphane kalemlerinde çalıştı. Sonraki yıllarda Halet Efendi’nin hizmetine girdi. 1822’de onun Konya’ya sürülmesi üzerine onunla birlikte Konya’ya gönderildi. Daha sonra bağışlanarak İstanbul’a döndü ve çeşitli devlet görevlerinde bulundu. 1837’de Evkaf nazırlığına getirildi. Darphane nazırlığı, Rumeli varidatı defterdarlığı, tersane, Mekteb-i Tıbbiye, Hazine-i Hassa nazırlığı da yaptı. Son görevi, Kabe ve yöresinin yönetim ve denetimiydi.
Ziver Paşa Mevlevi idi. Sultan Mahmut ve Abdülmecit döneminde yapılan pek çok binanın kapısındaki tarihler ona aittir. Büyük matbu Divan’ı, Divan şiirinin her çeşidinden birçok manzumelerle doludur. Bunlarda dil ve ifade kolaylığı, devrin umumi yeniliğine uymuş bir eskilik, özellikle hayat vardır. Gazellerinde ise aynı kolaylık ve devrine göre mutedil yenileştirme ifadesi içinde kendinden önceki büyük Divan şairlerinin hemen hemen hepsi vardır, sadece kendi şahsiyeti eksiktir.
ESERLERİ
- Divan
- Münşeat
ESER ÖRNEKLERİ
Târîh-i Sadâret-i Uzmâ
Felâtûn-menkabet şâh-ı cihân Abdu’l-Mecîd Hân’a
Vezîr-i zi’l-hikemdir zât-ı zî-şân-ı Reşîd Pâşâ
Reşâdet tab’-ı pâkin öyle tezyîn eylemişdir kim
Aristûlar olur hayrân-ı irfân-ı Reşîd Pâşâ
Bırakmaz şefkatinden bendegânın hâk-i zilletde
Düşer mi elden artık şimdi dâmân-ı Reşîd Pâşâ
Mutâ-ı âlem olursa sezâ menşûr-ı iclâli
Sah-ı tevfîk ile zeyn aldı fermân-ı Reşîd Pâşâ
Abîd eyler görürsün nev’-i insânı sehâsıyla
Keremde Hâtem’i tayy etdi ihsân-ı Reşîd Pâşâ
Sezâ alây-ı vasfı mültecâ-yı şâ’irân olsa
Müretteb nazm-ı ihsân ile dîvân-ı Reşîd Pâşâ
Makâm-ı sadra gelmiş ise de hem-nâmı sâbıkda
Reşâdetde velâkin gelmez akrân-ı Reşîd Pâşâ
Gelince îd-ber-îd eyledik sadra bu şevvâlde
Ola memdûd yâ Rab sa’d-ı ezmân-ı Reşîd Pâşâ
Mücevher arz eder Zîver kulı dergâhına târîh
“Vekâlet sadrına fer virdi unvân-ı Reşîd Pâşâ”
KAYNAKÇA: Arslan, Mehmet (hzl.)(2009). Zîver Paşa – Divan ve Münşe’ât. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Yay. 293, 305, 523, Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî – Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.I. Ankara: Bizim Büro Yay, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1988). “Zîver Paşa”. C. VIII. İstanbul: Dergah Yay.