HAYATI
XIX. yüzyıl divan şairlerinden. 1806’da Erzincan merkez Zekkiğ (Değirmenköy) köyünde doğdu. 1877 senesinin Ramazan ayında ve Kadir Gecesi’nde ikamet ettiği Gerekgerek mahallesindeki evinde vefat etti ve burada toprağa verildi. Leblebici Baba adıyla tanınmasına rağmen asıl adı Süleyman’dır. Sıbyan mektebini bitiren şair eğitimine daha fazla devam etmemiştir. İyi bir tasavvuf kültürüne sahip olduğu ve özel bir eğitimden geçtiği şiirlerinden anlaşılmaktadır.
Terzi Baba’nın dervişi ve hayranı olup aynı bölgede Leblebici Baba adı ile şöhret kazanan – şiirlerindeki mahlasına göre Şemsi Hayal de – tanınmış mahalli şairlerden biridir. Okumuş olmayıp tabiat-ı feyzle ve şifahi kültürler yetişmiş ve küçük bir Divan meydana getirmiştir. Şiirlerinin aruz vezni ile yazılmış olanlarında mükemmeliyet ve şahsiyet yoktur. Kulaktan öğrendiği eski dini ve tasavvufi telakkileri yine bu şekilde öğrenilmiş basit bir Divan dili ile tekrarlanmaktadır. Fakat hece vezni ile kaleme alınmış şiirlerinde safiyet, hamiyyet ve hatta küçük bir şahsiyet göze çarpmaktadır. Bunlarda şairin bariz önemi saz şiirinden kuvvetle etkilenmiş olmasından kaynaklanmaktadır.
ESERLERİ
- Divan
ESER ÖRNEKLERİ
I
Evvel bahar gelir yeşerir bağlar
Açarlar goncalar gül bizim için
Mor benefşe mor sünbüle karışır
Coşar bu ırmaklar sel bizim için
II
…
Tasavvuf mülkinin Kenzil Miftahı
Beni burda koydu eylerim ahı
Gitti elden gitti erenler şâhı
Tükendi çaremiz derman ağladı
Hakkın kudret eli geldi yetişti
Aldılar ruhunu seyrana geçti
Yandı pervane şamadan ağladı
Müridlerin boynu buruk dolanır
Dökülür gözyaşı yerler sulanır
Dökmüş allarını kara bağlanır
Ecel dermanından Lokman ağladı
Vardım hanesine boştur kafesi
Gelmez gülistandan bülbülün sesi
Geydim karaları tuttum hem yası
Bir ben değil cümle ihvan ağladı
Gördüm yetim kaldı körpe kuzular
Her birisi dertli dertli sızılar
Kara bahtımızda budur yazılar
Ehl-i beyti cümle nisvan ağladı
Emir-i Hak bu imiş ne gelür elden
Çekelim tevhidi can-ü gönülden
Tomurlar ayrıldı ol gonca gülden
Melâikle arş-ı Rahman ağladı
Arşın direğidir Gavs-ı âzamı
Destinde içürdü âb-ı zemzemi
Asrında görmedim imam âzamı
Çar mezhebde ehl-i iman ağladı
…
KAYNAKÇA: “Şemsî Hayal, Leblebici Baba” (1990). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 8. İstanbul: Dergâh Yay. 267.