HAYATI
XVIII. yüzyıl halk şairlerinden. Hayatı hakkında bilgimiz yoktur. Köprülü Şermi’nin bestelenmiş bir semaisine nazire söylemesine bakarak onun çırağı olabileceğini öne sürmektedir. Mustafa Ağa adlı bir bestekar, Mahtumi’nin semaisini beyati makamında, türküsünü de acem makamı ve sofyam usulünde bestelemiştir.
ESER ÖRNEKLERİ
MAHTUMİ ŞİİRLERİ
I
Dilberan ahd ü vefayı
Unuturlar unuturlar
Edip uşşaka cefayı
Unuturlar unuturlar
Va’d edip vaslını dildar
Kasem eylerse de sad-bar
İtimad eyleme zinhar
Unuturlar unuturlar
Yar olur gayr ile demde
Dil-i uşşak-ı elemde
Aşığı kuşe-i gamda
Unuturlar unuturlar
Etme hubanı mükedder
Deme yoktur bana benzer
Seni Mahtumi güzeller
Unuturlar unuturlar
II
Gamzen oklarını ciğerde ara
El sunma e keman-ebru kandile
Beni helak etti o kalbi kara
Katilimdir o zalimden kan dile
Artık aşığını ram eyledikçe
Ben idim ey huni ah eyledikçe
Bu derd ile terk-i can eyledikçe
Zahm-ı derunumdan gelir kan ile
Ehl-i murad görüp hüsnün safvetin
Erbab-ı cah eder daim midhatin
Ehl-i fırak bilir onun lezzetin
Bihude bahseder lebin kand ile
Mahtumiya siyah olup hayalin
Var ise cihanda hüsn ü cemalin
Arab’da Acem’de bulmaz misalin
Gezse Şam’ı Mısr’ı Semerkand ile
III
Duadan unutma bu mehcurunu
Nur-ı çeşm-i canım dualar seni
Hakk’a ısmarladım her umurunu
Ey şah-ı hübanım dualar seni
Ağlarım seninçün gülmezem bir an
Kuy-ı sahralarda olayım toğan
Dağ-ı sinem yakıp ettin çırağan
Meh yüzlü dildarım unutmam seni
Ömrümün hasılı gönlüm süruru
Çıkarma hatırdan ehl-i mehcuru
Ciğer köşem canım gözümün nuru
Afet-i devranım dualar seni
Hal-i hicrin ile oldum dilfigar
Bülbül gibi etsem n’ola ah ü zar
Beni gurbet ile saldı rüzigar
Ey kaşı kemanım dualar seni
Gam değil Mahtumi garib olursa
Vay eğer arada rakib olursa
Yine görüşürüz nasib olursa
Şimdilik sultanım dualar seni
KAYNAKÇA: M. F. Köprülü, Türk Saz Şiiri Antolojisi