HAYATI
Divan şairi. Antakya’da dünyaya geldiği bilinen Münif’in doğum tarihi hakkında herhangi bir bilgi yoktur. 1742’de İstanbul’da yaşama veda etti. Üsküdar kabristanında Haydarpaşa’ya giden deniz tarafındaki cadde üzerinde defnedilmiştir. Asıl adı Mustafa’dır. Antakya’da Hezarı mahlasını kullanırken İstanbul’da Raşit Efendi’nin teşviki ile Münif mahlasını kullandı. Yörenin tanınmış isimlerinden olan Mehmet Efendi’nin oğludur.
Öğrenimini Antakya’da tamamlayan Münif, daha sonra İstanbul’a geldi. İstanbul’da tarihçi Raşid Efendi ile tanıştı. Onun maiyetine katıldı ve Afganlı Eşref Han’a gönderilen elçilik heyetinin üyesi oldu, İsfahan’a gitti. Bir süre sonra İstanbul’a döndü. 1742’de I. Defterdar Atıf Efendi’ye bağlandı. Kısa bir süre sonra onun haceganlık rütbesi ile sadrazamlık kethüdalığına, sonra da küçük ruznamecilik görevine getirildi. 1741’de kısa bir süre elçi olarak Lehistan’da gitti. Eski hamisi Atıf Efendi’nin vefat etmesi üzerine üzüntüsünden köşesine çekildi ve ölümüne kadar bir inziva hayatı sürdürdü.
Derviş tabiatlı, ince, zarif biri olarak tanımlanan Münif, özellikle kasideleri ile dikkat çekti. Kasideleri ile dikkat çekmiş bir şair olmakla birlikte, bu şiirlerin Nabi’nin şiirlerinden üstün olduğu iddiası Ziya Paşa’nın Harabat’ında yer alan;
“Nabi’ye Münif iken mukallid
Andan eblağ demiş kasaid”
beyitine dayanır ki bu abartılmış bir değerlendirmedir. Şiir dışında musiki ile de uğraşan Munif, eserlerinden sık sık müzik terimlerine de yer verir.
ESERLERİ
- Divan
- Fetihname-i Belgrad
ESER ÖRNEKLER
DİVAN’DAN
GAZEL I
Kam-ı dil cevr-i asuman iledir
Tire menzil-resi keman iledir
Sahti-i gamladır revaç-ı hüner
Fark-ı sim ü imtihan iledir
Devr-i hattında bak ruh-ı yâre
Lutf-ı gülşen çemesitan iledir
Kemerin vasfı nazmım ile bülend
İrtibat-ı negam miyan iledir
Satr-ı elfazdır meale medar
İrtika kasra nerdüban iledir
Sür yüzün nakş-ı pay-ı yâre Münif
Rıf’at ol mertebe kıran iledir
KIT’A
İ’tibar dil olur vakt-i keşakeşte bedid
Hüner-i tir olamaz sine-i tirkeşte bedid
Bellidir germi-i sohbetle dil-i ehl-i nifak
Direm-i kalb olur amiziş-i ateşte bedid
KAYNAKÇA: Küçük, Sabahattin (1997). “Münif’in Kırk Hadis Tercümesi”. A.Ü. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Türkoloji Dergisi .(XII): 95-97, Kocatürk, Vasfi Mahir (1970). Türk Edebiyatı Tarihi. Ankara: Edebiyat Yayınevi Yay. 520.
