HAYATI
Mevlevi şair. Asıl adı Yusuf. 1632’de Konya’da dünyaya geldi. 1714’te İstanbul’da yaşama veda etti. Yenikapı Mevlevihanesi’nde toprağa verildi. Öğrenimini Konya’da tamamlayan Nesib Dede, İstanbul’a gelince Yenikapı Mevlavihanesi şeyhliğine atandı. Ölümüne kadar bu görevde kaldı.
Tasavvuf etkisindeki şiirlerine tezkire ve mecmualarda rastlanan Nesib Dede, dönemimin ünlü şairlerinden biridir. Rişte-i Cevahir adlı yapıtında Hz. Ali’nin sözlerini çevirmekle yetinmemiş, ayrıca şerh etmiştir.
ESERLERİ
- Divan
- Rişte-i Cevahir
ESER ÖRNEKLERİ
NESİB DEDE DİVANI’NDAN
GAZELLER
GAZEL I
Serde sevda elde peymane gönülde piç ü tab
Oldu bu ab ü hevadan tab’-ı samanım harab
Dane-i ümmidin nerm eylemez hiç kimsenin
Ta be-key gerdan olur eylemez tehi nüh asyab
Bir peri-peyker görün taraça verdi gönlümü
Canda rahat tende sıhhat koymadı kıldı türab
Her gül-i hüsnün olur bir bülbülü adet budur
Etmesin bizden o gül-ruhsara söylen ictinab
Bestir ey saki-i dehr eyle Nesib’e merhamet
Cam-ı hasretten muradın üzre oldu neş’e-yab
GAZEL II
Ne halim ağlıyacak yar-ı gam-güsarım var
Ne keşf-i raza sezaver yar-ı garım var
Ana mufid değil mumya-yı meyl-i murad
Değil şikeste de bir turfa inkisarım var
Garib nahl-i zemin-i gamım nema-düşmen
Ne belli huşk ü ne berk ü barım var
Ne guşe-i-gir ferağ olmağa müsaid dil
Ne düşmenim ne sadık-ı hulus-karım var
Vatanda kürbet-i gurbet çeker o nakamım
Ne kuy-ı pertev-i hurşid intişarım var
Hakir isem de Nesiba bana şeref beştir
Ki bir kerim hudavend-i kam-karım var
GAZEL III
Fenâ peygûlesinde merd-i hâmil Mevlevîlerdür
Emânet bârını cân ile hâmil Mevlevîlerdür
Sebak-hân-ı ‘aşkın nüktesin fehm itmede mâh
Debistân-ı mahabbet içre kâmil Mevlevîlerdür
Fakîr-i bî-nevâ ammâ gınâ-yı kalbe mâlikler
Gedâ-yı pâdişâhâna mu’âmil Mevlevîlerdür
Çekip nîk ü bedinden ‘âlemin el olmış âzâde
Me’âl-i emr-i mûtû ile ‘âmil Mevlevîlerdür
Nesîbâ reh-revân-ı mülk-i ‘irfâna nigâh itsen
Emânet bârını cân ile âmil Mevlevîlerdür
GAZEL IV
Dökme şebnem gibi çeşmim yaşını ey gül-i ter
Yeter Allah’ı seversen beni ağlatma yeter
Alma hengam-ı gazab hançerinin peyvendin
Aşık öldürmeğe yetmez mi hasmane nazar
Vuslatın gibi muhal isteriz olsa ne aceb
Nalemiz gibi duamız dahi mehcur-ı eser
Lal olur görse melek işve-i pey-der-peyini
Böyle hüsne nice tab-aver olur nev-i beşer
Çekemezler sitem-i zülfünü manend-i Nesib
Gerçi ebna-yı zaman cümlesi hep bende geçer
KAYNAKÇA: Bursalı Mehmed Tahir (1333). Osmanlı Müellifleri. C.II. İstanbul: Matbaa-i Amire, Duru, Necip Fazıl (2000). Mevleviyane şiir güldestesi. İstanbul: Perşembe Kitapları
