HAYATI
Şair. 13 Nisan 1941’de Karadeniz Ereğlisi’nde dünyaya geldi. Tam adı Yaşar Egemen Berköz olan şair, İkisi de öğretmen olan Lütfiye Hanım ile Mehmet Akif Berköz’ün oğlu.
İlköğrenimini Zonguldak’ta Namık Kemal İlkokulu’nda, ortaöğrenimini ise Zonguldak Mehmet Çelikel Lisesi orta kısmı ve Bolu Lisesi’nde tamamlayan Egemen Berköz, 1963’te Ankara Üniversitesi Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi İtalyan Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden mezun oldu. Askerlik dönüşü çevirmen olarak Cumhuriyet Ansiklopedisi’nin kadrosunda yer aldı. R. Durbaş, M. Öneş ve H. Aker’le birlikte 67 sayı yayımlanan Alan dergisini çıkardı. Uzun süre reklam sektöründe metin yazarı olarak çalştı. 1998’den sonra Cumhuriyet gazetesinde “Salı Kitapları” (Dünya Klasikleri Dizisi) editörlüğünü yaptı. Cumhuriyet Gazetesi Kültür Sanat sayfasını yönetti.
Egemen Berköz’ün ilk şiiri (“Akşam”) 1959’da Yeditepe dergisinde çıktı. Çeşitli etkilere açık görünen ilk dönem şiirleri Dost, Ataç, Yelken, Evrim, Alan, Dönem, Yordam, Devinim, Şiir Sanatı gibi çok sayıda dergide yer aldı. Bu ilk çalışmalarından sonra edebi kişiliğini daha açık ortaya koyduğu şiirleri Papirüs, Soyut ve Yeni Dergi’de yayımlandı. Çevirileri ise Varlık Cep, Yazı, Yeni Dergi ve Yeni Ufuklar’da yer aldı. “Biçim sorununa önemle bağlı, deyişlerini kendine özgü bir biçimde yaratarak, (…) günlük yaşamı ve iç coşkusunu (acısını) usun imbiğinden geçirerek verme yolunda yürüyen” (H. Aker) bir şair olarak değerlendirildi.
Şiir kitaplarının yanı sıra İtalyancadan on kadar kitap ile pek çok şiir ve öykü çeviren Egemen Berköz, son yıllarda dergilerde az görünmekle birlikte, dengeli, duru, inceliklere yönelen şiiriyle 1960 kuşağı şairlerinin özgün adlarından biri olarak kabul edildi. Berköz, PEN Yazarlar Derneği ve TYS üyesidir.
ESERLERİ
Şiir:
- Çin Askeri Ah Devran, Ank.: Kardeş Mtb., 1966
- Yalnızlıklar! Yalnızlıklar!, İst.: Cem, 1977
- Bu Kitapta Sen Nerdesin?, Ank.: Tan, 1981
- Yalnız ve Birlikte, (seçme şiirler) İst.: Adam, 1985
- Unutma, (Toplu Şiirler) İst.: YKY, 2004
Başlıca Çevirileri:
- Kızıl Çöl (Antonioni), İst.: Uğrak, 1967
- Kim (R. Kipling), İst.: Milliyet, 1974
- Pinokyo (C. Collodi), İst.: Milliyet, 1975
- Amarcord (F. Fellini-T. Guerra), İst.: Milliyet, 1976
- Senin Köylerin (C. Pavese), Ank.: Tan, 1982
- Gün Gün Üstüne (S. Quasimodo), İst.: İyi Şeyler, 1991
- Bütün Şiirlerinden Seçmeler (S. Quasimodo), İst.: Kavram, 1995
- Sıradan Bir Gün ve Diğer On İki Komedi (D. Fo), İst.: Açılım, 1998
- Tepelerdeki Şeytan (C. Pavese), İst.: Can, 2000
- Üç Kısa Oyun (L. Pirandello), İst.: Cumhuriyet, 2000
- Xenia (E. Montale), Ank.: İmge, 2000
KAYNAKÇA: BF (20 Mart 2000); Necatigil, İsimler, 87; Özkırımlı, TEA, I, 222; Kurdakul, Sözlük, 140; Karaalioğlu, 111; Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklope disi, I, 848; “Egemen Berköz’le Küçük Söyleşi”, Tan, Mayıs 1982; R. Dara, “Egemen Berköz’ün Şiiri”, Adam Sanat, Mart 1986; O. Kahyaoğlu, “Belli Bir Amaçla, Belli Bir Doğrultuda Kendimi Zorlayarak Şiir Yazmayı Hep Reddettim” – E. Erem, “Şiir Yazmasam Yaşamak Kolay” – Y. Kayıran, “60’lı Yıllar ile 70’li Yıllar Döneminde Bir Şair: Egemen Berköz”, Sombahar, S. 26 (Kasım-Aralık, 1994)
