HAYATI
Eleştiri ve deneme yazarı, gazeteci. 31 Aralık 1922’de Paris’te dünyaya geldi. 19 Ocak 1998 günü İstanbul’da yaşama veda etti. Bazı yapıtlarını A. Yedidağ takma adı ile kaleme aldı. Fevziye Hanım ile Mersinli toprak sahibi Kemal Benk’in oğludur.
İlkokulu Paris’te tamamlayan Adnan Benk, 1931’de ailesi ile birlikte Türkiye’ye döndü. Ortaokul ve liseyi Kadıköy Saint Joseph Lisesi’nde okudu. 1946’da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden mezun oldu. Aynı okulda yüksek lisans ve doktora çalışmalarını tamamladı. 1955’te doçent oldu. 1965’de İstanbul Üniversitesi Film Merkezi’nde kurgusunu ve özgün müziğini de kendisinin gerçekleştirdiği “Ben Asitavandas” adlı bir belgesel filmi yönetti. Meydan Larousse Büyük Lügat ve Ansiklopedisi’nin çeviri bölümünü ve Türkiye Ansiklopedisini yönetti. 1982 yılında üniversitedeki görevinden kendi isteği ile emekliye ayrıldı. 1986-89 yılları arasında Meydan Larousse Büyük Lügat ve Ansiklopedisi’nin genel yayın yönetmenliği görevini üstlendi. Ataç dergisinin Çağdaş İnsancıl özel sayısından Gaeton Picon’dan çevirdiği yazı ceza yasasının 142. maddesine aykırı görüldüğünden bir süre tutuklu kaldı; yargılandı ve beraat etti.
Edebiyat yaşamına şiirler başlayan Adnan Benk, daha sonra metin çözümlemeleri ve eleştiri yöntemleri üzerine yoğunlaştı. İstanbul ve Küçük Dergi’deki şiir ve deneme yazılarından sonra, Dünya gazetesinde uzun yıllar tiyatro, edebiyat, resim ve sinema eleştirileri yazdı ve çeviri romanlar yayımladı. 1982-85 yılları arasında Çağdaş Eleştiri dergisinde sanat ve edebiyat yapıtlarında saptamış olduğu tutarsızlıkları, işlevsel olmayan öğeleri sert ve alaycı bir dile eleştiren yazılar kaleme aldı. Benk, Salinger’in 1957’de “Gönülçelen” kitabını Türkçe’ye kazandırdı. Adnan Benk, ilgi ile izlenen deneme ve eleştirilerini kitap olarak yayımladı.
ESERLERİ
ŞİİR:
- Sükûtun Hataları (1944)
DENEME-ELEŞTİRİ:
- Eleştiri Yazıları I (2000)
- Eleştiri Yazıları II (2000)
- Eleştiri Yazıları III- Çağdaş Eleştiri-Söyleşiler Yazılar (2001)
- Eleştiri Yazıları IV- Okuyorum Öyleyse Varım (yay.haz. Mehmet Rifat, 2002)
ÇEVİRİ:
- Mahvolan Şaheser (Balzac’tan, 1944)
- Katır İnadı (G. Guareschi’den, 1957)
- Gönülçelen (J.D. Salinger’den, 1967)
- Bir Kış Günü Öğleden Sonra (M. Duras’dan, 1989)
KAYNAKÇA: Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. bas. 1999), Şükran Kurdakul / Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (gen. 6. bas. 1999), TBE Ansiklopedisi (c.1, 2001), İhsan Işık / Yazarlar Sözlüğü (1990, 1998) – Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Encyclopedia of Turkish Authors (2005) – Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2007, 2009) – Ünlü Edebiyatçılar (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 4, 2013) – Encyclopedia of Turkey’s Fomous People (2013)