HAYATI
Şair. 1854 yılında Trabzon’da dünyaya geldi. 1914’te Trabzon’da Vakfıkebir / Giresun arasında denizde boğularak yaşama veda etti. Kaynaklarda adı Tayyibzade Hafız Zühdî olarak geçmekte olup, şiirlerinde Hafız takma adını kullanmıştır. Hoca Tayyib Efendi’nin ikinci oğlu olarak dünyaya geldi. 1877’de icazet alarak Islahhane Mektebi’nde muallim oldu. Daha sonra Maarif’ten ayrılarak, Adliye’ye geçti; mahkeme üyeliği ve icra memurluğu yaptı. Rüştiyelerde Farsça dersleri verdi. Bir ara Trabzon Vilayet Matbaası müdürlüğü görevini de yürüttü. Trabzon gazetesinde yazıları yayımlandı. Meşrutiyetin ilanından sonra Temkin adı ile bir gazete çıkardı. Halveti tarikatına mensup olan şairin son görevi Trabzon İstinaf Mahkemesi üyeliğidir. Şen, aranükte, edib-i lebib bir zat olarak nitelenen Hafuz Zühdî’nin son memuriyeti Trabzon İstinaf Mahkemesi üyeliği olmuştur. 1914 yılında, İstanbul’a giderken, Kumuşyan vapurunun Vakfıkebir-Giresun arasında batmasıyla boğularak ölmüştür.
ESERLERİ
Şiir:
- Nevbave, Trabzon: Vilayet Mtb., 1293/1876
- Nazm-ı Siyer-i Zühdi; Trabzon: Serasi Mtb., 1324/1908
- Ziynetü’l-efide, Trabzon: Serasi Mtb., 1324/1908
Diğer:
- Mir’atü’l -Müluk, Trabzon: Trabzon Mtb., 1294/1877
- Risale-i Ukud, ?; Mecmua-i Zühdi, İst.: Mahmut Bey Mtb., 1306/1890
- Vatan Hediyesi (Trabzon gazetesinde yazdığı bentler; Temkin gazetesindeki makaleleri ve Saadet gazetesinde Beyani imzası ile yayımladığı yazıları ve bazı şiirleri), Trabzon: İkbal Mtb., 1329/1913
- Defter-i Esami-i Rical, ?.
KAYNAKÇA: İbnülemin, Şairler, 2107-2109; Ö. Akbulut, Trabzon Şairleri, Trabzon, 1952, s. 43-45; S. H. Karahasanoğlu, “Nazm-ı Siyer-i Zühdi”, Tarih ve Toplum, S. 87 (Mart 1991), s. 61-63; “Zühdî Mehmet (Tayyibzade)”, TDEA, VIII, 673, İhsan Işık / Mehmet Zühdi Efendi (2. bas. 2009) – Zühdi Mehmed Efendi (Tayyibzade) (Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (c. 12, 2015).