HAYATI
Şair. 1920 yılında Zonguldak’a bağlı Devrek ilçesinde dünyaya geldi. 2 Aralık 1942 günü tedavi için gittiği İstanbul’da verem nedeni ile henüz yirmi iki yaşındayken yaşam veda etti. Beşiktaş’ta Yahya Efendi Mezarlığı’na defnedildi. Öğretmen Mehmet Onur Bey’in oğludur.
İlkokulu Devrek İlkokulu’da okuyan Rüştü Onur, Zonguldak Çelikel Lisesi’nde başladığı ortaöğrenimine Kastamonu Lisesi’nde devam etti. Sağlık sorunları nedeni ile eğitimini 1940’ta lise ikinci sınıftan yarıda bıraktı. Daha sonra Zonguldak Ereğli Maden İşletmeleri’nde memur olarak çalışmaya başladı. Bu görevini sürdürdüğü dönem hastalığı nükseden Rüştü Onur, tedavi için İstanbul, Heybeliada’ya gitti.
Rüştü Onur, Şükran Kurdakul’un deyimi ile ince bir duyarlılıkla kendine özgü sesi ve tekniği olan şiirler kaleme almasıyla çok genç yaşta edebiyat çevrelerinin dikkatini üzerine çekti. Talihsiz ve acılarla yüklü yaşamının izleri ile yazdığı şiirlerle Türk şiirine hüzünlü bir lirizm kattı. Şiirlerini sade bir dil ile kaleme aldı. Dönemin edebiyat dergilerinde, özellikle de Varlık’ta şiirleri yayınlanan Rüştü Onur ile Muzaffer Tayyip, Behçet Necatigil’in yanı sıra Salâh Birsel, Necati Cumalı, Oktay Rıfat, Melih Cevdet ve Samim Kocagöz ile de arkadaşlık eden Onur, bu isimlerle sık sık mektuplaştı.
Turgut Uyar, Rüştü Onur hakkında şu değerlendirmeyi yaptı: “Rüştü Onur, görünüşte daha alçak gönüllü, daha çekingendir. Belki de bu çekingenlik, şair olarak kendine güvenin, yaptığına inanmanın rahatlığından gelmektedir. Ama Muzaffer Tayyib de Rüştü Onur da daha çok dünyayı tanımanın, dünyayı tatmanın şaşkınlığı ve sevinci içindedirler. Çok şiir okumuşlardır, okumaktadırlar; sağlam sezgileri vardır. Yaşamayı severler. Delikanlılıklarının, şiiri delikanlıca sevmenin bütün tatları ve acemilikleri vardır şiirlerinde. İddiaları yoktur. Şiir okumanın ve dünyayı şiirden sevmenin verdiği rahatlıkla, kendilerini etkileyen her konuyu şiir haline getirirler. Tutsun tutmasın. Şiirleri, bir bakıma, alışılmış ölçüleriyle şiir değil bir çeşit hatıra defteri niteliğindedir; aslında bütün tatları da buradan gelir.”
Rüştü Onur’un Zonguldak ve İstanbul dergilerine yayımlanan şiirleri, mektupları ve yaşam öyküsü ve ölümünden sonra hakkında yazılmış olanlardan yapılan bir derleme Salah Birsel tarafından “Rüştü Onur: Şiirleri, Yazıları, Kendisi İçin Yazılanlar” adlı bir kitapta toplandı. Rüştü Onur hakkında Yılmaz Erdoğan tarafından, 2013’te başrollerini Kıvanç Tatlıtuğ ve Mert Fırat’ın paylaştığı “Kelebeğin Rüyası” adlı bir film çekildi.
ESERLERİ
ŞİİR:
- İtiraf
- Şair Leyla Sokağı
- Aralık Kalsın Kapım
KAYNAKÇA: Turgut Uyar / Bir Şiirden (1982), Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. bas. 1999), Şükran Kurdakul / Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (gen. 6. bas. 1999), TBE Ansiklopedisi (c. 2, 2001), İhsan Işık / Yazarlar Sözlüğü (1990, 1998) – Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Encyclopedia of Turkish Authors (2005) – Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2007, 2009) – Ünlü Edebiyatçılar (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 4, 2013) – Encyclopedia of Turkey’s Fomous People (2013)