HAYATI
Şair ve çevirmen. 14 Mart 1940’da İstanbul’da dünyaya geldi. Tam adı Mehmet Eray Canberk olan yazar bazı yapıtlarını Mehmet Eray, Mehmet Tuncay, Aydın Ergü, Işık Horasanlı, Güngör Songür, Gülsüm Talay imzaları ile kaleme aldı. Fatma Asude Hanım ile subay-öğretmen Osman Nuri Canberk’in oğlu. Ressam Güray Canberk kardeşidir.
Ortaöğrenimini 1958’de Haydarpaşa Lisesi’nde tamamlayan Eray Canberk, Yüksek Öğretmen Okulu Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirmeden yeden subay öğretmen olarak askerliğini yaptı. Daha sonra bir süre yayınevlerinde çalıştı. Bir süre de ilkokulu öğretmenliği yaptı. Afşar Timuçin ile birlikte Kavram Yayınevi’ni kurdu ve yönetti. Meydan-Larousse, Gelişim-Hachette, Büyük Larousse, Temel Britannica, Sosyalist Kültür ve Dünden Bugüne İstanbul ansiklopedilerine madde yazdı.
Eray Canberk’in ilk ürünü 1959’da İÜEF Öğrenci Cemiyeti yayın organı olan Şölen’de çıktı. 1963’ten itibaren ürünlerini Yelken, Şiir Sanatı, Soyut, Yeni Gerçek, MAY, Yeni Edebiyat, Yazko Edebiyat, Göze (Kars), Yansıma, Varlık, Milliyet Çocuk, Bando (çocuk) gibi dergilerde yayımladı. Dünya edebiyatından birçok yapıtı Türkçeye kazandırdı; bunların arasında 100’den fazla çocuk kitabı vardır. Çeşitli derleme eserleri yayımlandı. Türkiye Baştan Başa Bir Ülke adlı tanıtma kitabına yazar olarak katkıda bulundu. Yapıtlarında toplumcu gerçekçi yaklaşımı benimsedi. Şiirlerinde eleştirel öğelerle kişinin yalnızlığını işledi, bireyin iç dünyasındaki burkuntuyu yansıtmaya çalıştı. “Başlayan ve Bitmeyen” adlı şiiri S. Gürbüz tarafından bestelendi.
ESERLERİ
Şiir:
- Kuytu Sular, İst.: Habora, 1969
- Yüreğin Burkulduğu Zaman, İst.: Yazko, 1983
- Eskimiş Yalnızlığa (Toplu Şiirler 1962-1992), İst.: Broy,1992
- Ebrular, İst.: Oğlak, 1996
- Kuytu Sularda Zaman, (Seçme Şiirler), İst.: Toroslu, 2005
- Deneme-İnceleme:
- Şiir ve Şair Üzerine Aykırı Düşünceler, İst.: Sarmal, 1992
- Ömür Biter İstanbul Bitmez, (R. Özkök ile), İst.: Heyamola, 2005
- Şiir Yazıları, İst.: Toroslu, 2005
- Fener’e Giden Yol: Feneryolu, İst.: Heyamola, 2009
Çocuk:
- Şiirlerle Nasrettin Hoca, İst.: Morpa, 2005
- Bizim Mahallenin Çöpçüsü, İst.: Heyamola, 2007
Derleme:
- Çağdaş Vietnam Şiiri, İst.: Uğrak, 1967
- Sevda Türküleri, İst.: Yeni Türkü, 1982
- Türk Yazınından Seçilmiş Yergi Şiirleri, İst.: Adam, 1993
- Dünya Aşk Şiirleri Antolojisi, İst.: Özgür, 1994
- Yürek ki Paramparça, (C. Süreya’nın çeviri şiirleri) İst.: YKY, 1995
- Çağdaş Çin Şiiri, İst.: Yön, 1996
- Çağdaş Türk Edebiyatından 199 Şairden 199 Şiir, (M. Celâl ile) İst.: Oğlak, 1998
- Çağdaş Dünya Şiiri, (C. Çapan, E. Alova ile) İst.: Adam, 1998
- Nobelli Şairler Antolojisi, İst.: Oğlak, 2000
- Selam Yaratana; Emek Şiirleri 1, (G. Akyüz ile) İst.: Everest, 2000
- Ellerimiz Gün Işığı: Emek Şiirleri 2, (G. Akyüz ile) İst.: Evrensel, 2001
Başlıca Çevirileri:
- Şeytan ve Yüce Tanrı (J. P. Sartre), İst.: Ataç, 1964
- Şiirler (Mao Çe Tung), İst.: Uğrak, 1966
- Dört Yüz Darbe (M. Mousey-F. Truffaut), İst.: Habora, 1967
- Gizlilik (J. P. Sartre; daha sonra Duvar ve Bir Şefin Çocukluğu adlarıyla), İst.: Habora, 1967
- Yaşlılık (S. de Beauvoir; O. Canberk ve M. A. Kayabel ile), İst.: Milliyet, 1970
- Pardanyanlar (M. Zévaco), İst.: Oluş, 1971
- Patrona Bir Paket Kadın (A. Buchwald), İst.: Koza, 1973
- Davulcular (R. Zimnik), İst.: Gözlem, 1975
- Bizim Sınıf (Goscinny), İst.: May, 1978
- Brahms’ı Sever misiniz? (F. Sagan), İst.: Selkan, 1977
- Piç (V. Leduc; H. Demirhan ile), İst.: E, 1977
- Küçük Trampetçi (A. Gaydar), İst.: Yıldız Kitaplar, 1978
- Geleceğin Hikâyeleri (J. London), İst.: Yalçın, 1981
- Yaşlı Adam ve Deniz (E. Hemingway), İst.: Yazko, 1981
- Seçme Şiirler (A. Machado; A. Özer ve V. Başaran ile), İst.: Yön, 1994
- Büyük Sahtekârlar (Cavanna), İst.: Cep, 1994
- Seçmeler (R. Desnos). İst.: Kavram, 1994
- Seçmeler (P. Eluard), İst.: Kavram, 1995
- Honoré de Balzac (J. Dufaux), İst.: Milliyet, 1996
- Mozart ve Cazanova (D. Matena), İst.: Milliyet, 1996
- Gauguin ve Van Gogh (D. Matena), İst.: Milliyet, 1996
- Hemingway, Leoparın Ölümü (J. Dufaux), İst.: AD, 1996
- Kesintisiz Şiir (P. Eluard), Ank.: İmge, 1997
- Oburiks ve Şirketi (Goscinny), İst.: Remzi, 1997
- Red’in Çocukluğu (J. Léturgie), İst.: Doğan, 1998
- Karşı Ansiklopedi (Cavanna); Devenin Söylediği (T. B. Jelloun); Japon Efsaneleri (F. Challaye)
KAYNAKÇA: BF (8 Nisan 1999); Necatigil, İsimler, 100; “Canberk, Eray”, TDEA, II, 17-18; Kurdakul, Sözlük, 165; Karaalioğlu, 132; Kim Kimdir, 189.