HAYATI
Şair ve oyun yazarı. 16 Ocak 1927’de İstanbul’da dünyaya geldi. 11 Ağustos 2011’de İstanbul’da yaşama veda etti. Neve Şalom Sinagogu’nda düzenlenen dini törenin ardından, İstanbul Ulus’taki Aşkenaz Mezarlığında toprağa verildi. Tam adı Beki Luiza Bahar’dır, Tüccar Yako Jak Morhayim ve ev hanımı Sera Hanım’ın kızıdır. Şair ve yazar Natan Malki ise büyük dedesidir.
İlkokulu üçüncü sınıfa kadar Beyoğlu Musevi Lisesi’nde okuyan Beki L. Bahar, daha sonra girdiği Ankara TED Koleji’nden 1945’te mezun oldu. Hukuk Fakültesi’ndeki yükseköğrenimini ise yarıda bıraktı. Beki L. Bahar, Türk Tiyatro ve Televizyon Yazarları Derneği ile 500. Yıl Vakfı kurucu üyesi, İstanbul Göztepe Kültür Derneği üyesi, Uluslararası PEN Yazarlar Derneği’nin onur üyesiydi.
Beki L. Bahar’ın yayımlanan ilk ürünü 1959’da Varlık Yeni Şiir Antoloji’nde çıkan bir şiirdir. Sonraki yıllarda şiir ve öyküleri Türk Yahudi basınından Şalom gazetesi ile Tiryaki, Göztepe Kültür Derneği ve İsrail’de çıkan Gelişim gibi pek çok dergide yer aldı. Bir süre Eflatun dergisinde yazılar kaleme aldı. “Alabora” adlı oyunu 1970’te Ankara Yeni Sahne’de oynandı. Film senaryosu, bestelenmiş şiirleri ve Fransızcadan Türkçeye şiir çevirileri bulunan Beki L. Bahar’ın şiirlerinden bazıları İbraniceye çevrildi. “Donna Grasya Nasi” adlı oyunu ile 1995’te Bakırköy Belediyesi Oyun Yarışması’nda başarı ödülünün sahibi oldu. Ezan, Çan, Hazan adlı şiiri Ali Kocatepe tarafından bestelendi.
ESERLERİ
ANI:
- Ordan Burdan / Altmış Yılın Ardından (1995)
DENEME:
- Ne Kendi Tanır Ne de Söz Edeni Vardır (2001)
ARAŞTIRMA:
- Efsaneden Tarihe Ankara Yahudileri (2003)
- Bir Zamanlar Çıfıt Çarşısı (2010).
ŞİİR:
- Yakamozlar (1963)
- Kişi Bunalımı + Dişi Bunalımı (1970)
- Doğada Düğün (1989)
- Koronas (Judeo-İspanyolca dilinde yazdığı şiirler, 2002)
- Sevdim Onu (2007)
OYUN:
- Ölümsüz Kullar – Pudu Hepa, (1973, Bu oyun 1997 yılında Devlet Tiyatroları’nda oy birliği ile repertuara alınmış ama sahnelenmemiştir)
- Sıradan Bir Şey (1985)
- İkiyüzbininci Gece (1986)
- İkizler (1986)
- Doňa Gracia Naci (Fransızca, 1993, 1995; 2001; Yunus Emre Başarı Ödülü almıştır)
- Demokles’in Kılıcı (Flavius ile Damokles; The Sword of Democles)
KAYNAKÇA: Metin And / Devlet Tiyatrosunun Mevsim Sonu (Ulus gazetesi, 29.5.1970), İhsan Işık / Yazarlar Sözlüğü (1990, 1998) – Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Encyclopedia of Turkish Authors (2005) – Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006, gen. 2. bas. 2007) – Ünlü Kadınlar (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 4, 2013) – Encyclopedia of Turkey’s Famous People (2013), Ayhan Hünalp / İlginç Bir Oyun: Donna Grasya Nasi (Çağrı dergisi, Ağustos 1994), Didem Eryar / “Beki Bahar: Seeing memories in her mirror” (Hürriyet Daily News, 10.11.1996), Sibel Almelek / “Kumların Örttüğü Yollar” (Şalom Gazetesi, 18.02.2002), Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi (c. I, 2001),
