HAYATI
XIX. yüzyıl divan şairlerinden. 1831’de Trabzon’da doğdu. 1906’da Ankara’da öldü. Asıl adı Osman’dır. Öğrenimini tamamladıktan sonra çeşitli yerlerde katip olarak çalıştı. Bahriye askeri olarak İstanbul’a gitti. Albay rütbesini kazandıktan yurdun pek çok yerinde görev aldı. Son görev yeri olan Ankara’ya yerleşti ve ölümüne kadar burada yaşadı. Hikemi ve tasavvufi şiirleri ile tanınan Agah Paşa’nın Divan’ı basılmadı. Bülbül-name adlı manzum eserinin ve şiirlerinin nerede olduğu ise bilinmemektedir.
ESERLERİ
- Divan
- Bülbül-name
ESER ÖRNEKLERİ
GAZEL
Serd-i gamla dil unut eş’arı da dil-darı da
Terk eder bülbül şifada zarı da gülzarı da
Dilde suz-ı aşk cuy-ı eşk-i firkat didede
Çeşm-i uşşakın nümayan narı da enharı da
İ’timad etme kelam-ı mülhid-i bi-mezhebe
Sabit olmaz münkirin ikrarı da inkarı da
Bir görür mir’at-ı dilde dost ile a’dayı rind
Eylemez işkeste-hatır yarı da ağyarı da
Eyleme Kaarun-ı dehre ser-fürü dünya için
Yere geçsin genc-i cevher-barı da dinarı da
Çar-suy-ı alem-i vahdetde yol laf-ı hilaf
Başka bir tarz u edadır karı da bazarı da
Bahr-ı tab’-ı şa’iran Agah olunca mevc-hiz
Gevher-i ma’na saçar efkarı da güftarı da
KASİDE
A Ey âsaf-ı devrân u saf-ârâ-yı vilâyet
H Vey dâver-i Dârâ-fer-i âlây-ı vilâyet
H Re’yin nesak-fezâ-yı ekâlîm-i makâsıd
A Fikrinde girihgîr kazâyâ-yı vilâyet
A Hükmün tutuk-ârâ-yı nihân-hâne-i hikmet
H Mekşûf sana kufl-ı hafâyâ-yı vilâyet
H Kilkin reşehât-âver-i inbîk-i maârif
A Tâbında beyân nâme-i eczâ-yı vilâyet
A Buldu kad-i iclâlin ile kadr dü-bâlâ
H Oldun sebeb-i fahr-ı serâpâ-yı vilâyet
H Zâtındır o hûrşîd-i cihân-tâb-ı kerâmet
A Yâ bedr-i furûg-efgen-i sahrâ-yı vilâyet
A Hüsn-i nazarın mâye-i iksîr-i safâdır
H Hâk-i kademin cevher-i kîmyâ-yı vilâyet
H Dîbâce-i elfâz-ı kerem nüsha-i tab’ın
A Fihrist-i dilin nâkıl-ı manâ-yı vilâyet
A Dürr-i sühanın zîb-dih-i silk-i kavânîn
H Emrin heme-câ râbıta-bahşâ-yı vilâyet
H Aklındır o Behzâd-ı Nigâr-hâne-i temkîn
A Ya saykal-ı mir’ât-ı mücellâ-yı vilâyet
A Kisb-i şeref etmekdedir ol ülke-i Bursa
H Zâtın olalı vâlî-i vâlâ-yı vilâyet
H Vâ-beste imiş nâhun-ı tedbîrüne zîrâ
A Hall olmada vaktinde muammâ-yı vilâyet
A Bir nüsha-ı mazbûta-ı emniyyete döndü
H Şîrâzelenip cild-i mutarrâ-yı vilâyet
H Endîşe-i fikrinle girip gâr-ı hafâya
A İz gösteremez fitne-i ber-pây-ı vilâyet
A Söndürdün ocagını bütün ehl-i şekânın
H Kül öksüzüne döndü eşirrâ-yı vilâyet
H Dest-i keremin etmese îkâdına imdâd
A Yanmaz ebeden şem-i şeb-ârâ-yı vilâyet
A Kuhsâr-ı vakârında cihân dâne-i hardal
H O dâneye bir cüz olamaz cây-ı vilâyet
H Ey âsaf-ı bü’l-fazl-ı zamân ilmine nisbet
A Bir nokta gibi nüsha-ı kübrâ-yı vilâyet
A İsmin gibi hulkun da idâren de güzeldir
H Zâtın ise en ahsen-i paşa-yı vilâyet
H Mümkün değil evsâfını hakkıyla hikâye
A Tut kim olalım nâtıka-pîrâ-yı vilâyet
A Artık sözü ikmâl edelim vakt-i duâdır
H Tâ ki olalım kâfiye-cûyâ-yı vilâyet
H Mâ-dâm ola ser-nâme-i devrânda nâmı
A Zîbâyiş-i dîbâce-i esmâ-yı vilâyet
A Zâtı ola ârâyiş-i gerdûne-i ikbâl
H Devr eyleye tâ çerh-i muallâ-yı vilâyet
H Tanzîm ederek bendesi Hilmî ile Âgâh
A Bu nazmımızı eyledik isrâ-yı vilâyet
KAYNAKÇA: Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nail Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay. 65, 180, Özgül, M. Kayahan (2000). Arayışlar Devri Türk Şiiri Antolojisi. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yay