HAYATI

1891 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. 1980’de İstanbul’da hayatını kaybetti. Son Osmanlı sadrazamlarından Kamil Paşa’nın torunudur. Ortaöğrenimini Galatasaray Sultanisi’nde, yüksek öğrenimini Paris Üniversitesi’nde yaptı. Galatasaray Sultanisi’nde bir süre öğretmenlik yaptıktan sonra Milli Mücadele’nin başlarında Anadolu’ya geçerek Salihli Cephesi’nde Kuvay-ı Milliye’ye katıldı.

Cumhuriyet’in ilanı ile birlikte Dışişleri Bakanlığı’nda görev alıp Siyasal İşler Genel Müdürü oldu ve Lozan Konferansı’nda Türk heyetine danışmanlık yaptı. Daha sonra Londra Elçiliği müsteşarı, Belgrad orta elçiliği ve Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri olarak görev yaptı. Aynı yıl kısa bir süre Kabil elçiliği görevinde bulunduktan sonra yeniden Cumhurbaşkanlığı genel sekreterliği görevine döndü.

1948 yılında Mareşal Fevzi Çakmak ile birlikte Millet Partisi’nin kurucuları arasında yer aldı. 1952’de M. P.’den ayrılarak geçtiği Demokrat Parti listesinden 1954 ve 1957 seçimlerinde Manisa vekili olarak mecliste bulundu. 1954 yılı içinde Milli Eğitim Bakanı oldu. Bu görevindeyken “üniversite reformu”nun gerçekleşmesini sağladı. Bakanlık görevinden ayrıldıktan sonra Ankara ve İstanbul üniversitelerinde Türk İnkılap Tarihi, Ankara Üniversitesi’nde Hint Tarihi dersini okuttu. 1942’de ordinaryüs profesör olarak emekliye ayrıldı.

Yusuf Hikmet Bayur, 27 Mayıs İhtilali üzerine Demokrat Partililer ile birlikte Yassıada’da yargılanıp dört yıl iki ay hapse mahkum oldu. 1963 yılında genel aftan yararlanıp özgürlüğüne kavuştuysa da siyasi hayatına devam etmeyip tarih alanında çalışmalar yaptı. Millet Partisi’nin yayın organı olan Kudret adlı gazetede uzun yıllar siyasi makaleler yayımladı. Ayrıca “Adalet”, “Son Havadis”, “Akın” ve “Akşam” gibi o dönemin günlük gazetelerinde de siyasi yazılar kaleme alıyordu.

Hikmet Bayur, 1979 kış aylarında şiddetlenen rahatsızlığından kurtarılamayarak 6 Mart 1980’de yaşamını yitirdi. İstanbul’da Edirnekapı Mezarlığı’nda toprağa verildi. Kabri Edirnekapı Mezarlığı’ndadır.

ESERLERİ

Türkiye Devleti’nin Dış Siyasası (1934), Türk İnkılâp Tarihi (3 cilt, 1940-67), Hindistan Tarihi (3 cilt, 1946-50), Atatürk:
Hayatı ve Eseri (1963), XX. Yüzyılda Türklüğün Tarihi ve Acun Siyasası Üzerine Etkileri (1974).

Paylaş