HAYATI
XVII. yüzyıl saz şairlerinden. Kimi şiirlerinde Üsküdari Ahmedi mahlasını kullanmasına bakılarak asıl adının Ahmet olduğu sanılmaktadır. Yine adından anlaşıldığı gibi Üsküdarlıdır. Yaşamı hakkında kesin bilgi yok. Şiirlerinde geçen kimi tarihi olaylardan, XVII. yüzyılda yaşadığı, Avusturya seferine katıldığı ve Uyvar’ın fethedilmesine bulunduğu bilinmektedir. Üsküdari için bir yeniçeri şairi demek yanlış olmaz.
Üsküdari’de, divan şiirinin etkisi belirgindir. Onu çağdaşlarından ayıran en önemli özellik ise şiirlerinin öğretici, öğüt verici bir yolda olmasıdır. Bazı şiirlerinde dikkat çeken en önemli özelliği Üsküdari’nin adeta bir nasihatname şairi olduğudur. Bir örnek:
“Hakikatla mey’i aşktan kananlar
Belli olur dost uğruna yananlar
Bu cihanda halka kemlik satanlar
Ahır yine gelir kendi başına”
ESERLERİ
Şiirlerine dönemin mecmualarında ve bazı tezkirelerde rastlanır.
ESER ÖRNEKLER
ÜSKÜDARİ ŞİİRLERİ
I
Dura derviş dur a haber sorayım
Tarikat ne erkan nedir yol nedir
Aşık isen gel haber ver göreyim
Bülbül nedir gülşen nedir gül nedir
Bad estikçe cuşa gelür bulanır
Ayağı yok Kaf’tan Kaf’a dolanur
Aslı birdir birbirine ulanur
Derya nedir ırmak nedir göl nedir
Yılda bir kez cuşa gelip akarlar
Zarplarıyla nice yarlar yıkarlar
Leyl ü nehar Hak yüzüne bakarlar
Fırat Seyhun Ceyhun nedir Nil nedir
Geda olan maf ü mülke taliptir
Kul olanlar özün gama salıptır
Üçü dahi birbirine galiptir
Geda nedir sultan nedir kul nedir
Üsküdari’m daim Hakk’a şükreyle
Leyl ü nehar tevhid eyle zikreyle
Arif isen bu suali fikreyle
Vechin nedir ya sağ nedir sol nedir
II
Müjde gelip Ehl-i İslam şad oldu
Gazi Vezir fetheyledi Uyvar’ı
Nemçe lain kalasından yad oldu
Gazi Vezir fetheyledi Uyvar’ı
Alaylar bağlayup safların düzüp
Nemçe Kralı’nın bağrını üzüp
Cenge ikdam edüp çadıran bozup
Gezi Vezir fetheyledi Uyvar’ı
Serhoş olan kafirler de ayıldı
Cenk etmeden havf eyleyip bayıldı
Yedi iklim dört köşeye yayıldı
Gazi Vezir fetheyledi Uyvar’ı
Münadiler ağaz edip nidaya
Safa bahşeyledi bay ü gedaya
Sad hezeran şükür oldun Huda’ya
Gazi Vezir fetheyledi Uyvar’ı
Üsküdari hamdet vahid-i ferde
Kuluna destgir olur her yerde
Yetmiş dört tarihte mah-ı Saferda
Gazi Vezir fetheyledi Uyvar’ı
KAYNAKÇA: Banarlı, Nihâd Sâmi (1937). “Halk Şairlerinde Girit Savaşı ve Şair Âşık Hakkında Notlar”. Ülkü, 10 (56), Ekim: 137-146, Köprülü, M. Fuad (1940). Türk Sazşairleri III. İstanbul: Kanaat Kitabevi, Köprülü, M. Fuad (2004). Saz Şairleri. 3.Baskı, Ankara: Akçağ Yay.
