HAYATI
21 Eylül 1915’te Razgard, Bulgaristan’da dünyaya geldi. 3 Ekim 2016 günü İstanbul’da hayatını kaybetti. Tam adı Mehmet Türker Acaroğlu’dur. Fatma Hanım ile marangoz Muharrem Acaroğlu’nun oğludur. İlk ve orta eğitimini doğduğu şehir olan Razgard’da tamamladı. Lise öğrenimini Balıkesir ve Adana öğretmen okullarında yaptı. Bir süre Sofya’da yayımlanan Delirorman gazetesinde çalıştı. Daha sonra Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümü ile Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi Kütüphanecilik Bölümü’nden mezun oldu. Pasinler, Ankara, Ağrı ve Sarıkamış’ta Türkçe öğretmenliği yaptı. Milli Kütüphane’nin kuruluşunda görev aldı. 1950 yılında devlet bursu ile Paris’e gitti. Paris Devlet Dökümanyasyon Enstitüsü’nde, Yüksek Kütüphanecilik Okulu’nda ve Milletlerarası Arşivcilik Okulu’nda eğitim gördü. Sorbonne Üniversitesi’nde Fransız uygarlığı derslerini izledi. Bibliotheque Nationale’de staj yaptı. Basma Yazı ve Resimleri Derleme Müdürlüğüne atandı ve 1974 yılında emekli olanan kadar bu görevinde kaldı. Halkbilim alanında çeşitli sempozyum ve kongrelerde bildiriler sundu.
Türker Acaroğlu’nun ilk eserleri Balıkesir Halkevi’nin Kaynak dergisinde ve yerel gazetelerde yayımlandı. Daha sonra yazıları Varlık, Türk Dili, Ülkü, Yücel, Yeditepe, Milliyet Sanat gibi dergilerde ve Ulus, Son Posta, Tan, Vatan gibi gazetelerde yer buldu. Cumhuriyet ve Milliyet gazetelerinde “Yeni Yayınları” tanıttı. İstanbul Radyosu’nda “Kitapseverler ile Baş Başa” ve “Ülkemizden Yöremizden” programlarını hazırladı.
Türkiye Yazarlar Sendikası, Türk Dil Kurumu, Türk Kütüphaneciler Derneği ve Türkiye Coğrafya Kurumu üyesi olan Türker Acaroğlu, 1991 İhsan Hınçer Türk Folkloruna Hizmet Ödülü; 1995 Türk Kütüphaneciler Derneği Üstün Hizmet Ödülü; 1981 Bulgar Devletinin 1300. Kuruluş Yıl Dönümü Madalyası (Acaroğlu bu ödülü Bulgaristan’a yaşayan Türklere yönelik devlet politikaları sebebi ile iade etmiştir.) sahibiydi.
«Acaroğlu, yıllarını ‘bibliyografya’ ya adadı. ‘Bebek Bakımı’ndan tutun da‚ ‘felsefe’ye kadar birçok konunun kaynakçasını yaptı.» (Arslan Kaynardağ)
ESERLERİ
ARAŞTIRMA-İNCEME-DERLEME: Çocuk Şiirleri Antolojisi (1944), İstanbul Üniversitesi Yayınları Bibliyografyası / 1933 – 45 (Adnan Ötüken ile, 2.bas., 1947), Ankara Üniversitesi Yayınları Bibliyografyası (1950), Edebî Eserler Sözlüğü (1965, Ozanlar ve Yazarlar adıyla 1963), Bulgaristan’da 120 Yıllık Türk Gazeteciliği (1965), Bulgar Hikâyeleri Antolojisi (1967), Türk Halk Bilgisi ve Halk Edebiyatı Üzerine Seçme Yayınlar Kaynakçası (Fıtrat Ozanla, 1972), İstanbul’un Yetiştirdiği Ünlü Kişiler, Ozanlar, Yazarlar, Sanatçılar (1976), Türk Halk Ozanları ve Destanları Kaynakçası (F. Ozan’la, 1978), Açıklamalı Atatürk Kaynakçası (2 cilt, 1981), Balkan Halk Biliminde Türk Etkileri (1983), Açıklamalı Süleyman Nazif Kaynakçası (1987), Bulgaristan’da Türkçe Yer Adları Kılavuzu (1988, 2005’te yeni basım), En Ünlü Dünya Yazarları (1988), Dünya Atasözleri (1989), Türk Atasözleri (1992), Türkiye’de ve Dünyada Derleme Çalışmaları (1997), Bulgarlar ve Bulgaristan Üzerine 100 Yıllık Türkçe Kaynakça (1997), Prof. Dr. Pertev Naili Boratav Kaynakçası («Pertev Naili Boratav’a Armağan»dan ayrı basım, 1998), Türkiye’de ve Dünyada Derleme Çalışmaları (1998), Bulgaristan Türkleri Üzerine Araştırmalar (1999), Bulgarların Aldığı Türkçe Adlar ve Soyadları Sözlüğü (1999), İlk Derleme Müdürü Selim Nüzhet Gerçek (2002), Batı’da ve Türkiye’de Kaynakça Çalışmaları (2004, L. Malclès ve A. Lhéritier’le birlikte).
SADELEŞTİRME: Şermin (Tevk Fikret’ten, 2.bas., 1946), Atatürk (M. Turhan Tan’dan, 2. bas., 1946), Kitap (Necip Asım Yazıksız’dan, 2. bas., 1992).
ÇEVİRİ: Gagauzlar / Hristiyan Türkler (Atanas Manov’dan, 1939), Birimiz Hepimiz İçin (Bulgarca’dan 5 öykü, 1944), Proto-Bulgar Dini (V. Beşevliyev’den, 1945), Dünya Çocuk Masalları: VI. Bulgar Masalları (1946), Vatan Uğrunda (Stefan Jeromski’den, roman, Adem Şakar’la birlikte, 1947), Yeni Dünya Çocuk Masalları: IV. Hint Masalları (1951), Casus Çocuk (üç çevirmenle, 1960), Sihirli Çalgı (Bulgarca’dan 4 öykü, 1961), Kar Çiçeği (Bulgarca’dan 2 öykü, 1964), Bulgar Hikâyeleri Antolojisi (1967), Ak Zambaklar Ülkesi’nde (1968), Gün ile Ay (Bulgar masalları, 1969), Slav Alfabesini Yaratan Kiril ve Metody Kardeşler (1970), Tekerleklerin Türküsü (Yordanyovkov’dan öyküler, 1982), Bulgaristan Alevileri ve Demir Baba Tekkesi (İvaniçka Georgieva’dan, 1998), Gagauzlar / Hristiyan Türkler (A. Manov’dan, 2001), Bir Türk Kadını Uğruna (Elin Perin’den, 2003).