HAYATI
Gazeteci yazar. 1843 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. 1892 yılında hayatını kaybetti. Asıl adı Mehmet Tevfik’tir. Resmi ya da özel bir eğitim görmedi. Kendi kendini geliştirdi. Bursa’da Hüdavendigar, İstanbul’da Terakki, Geveze ve Letaif-i Asar ile döneminin ünlü mizah dergilerinden olan Çaylak dergisini çıkardı. Çaylak lakabını çıkardığı bu dergiden aldı.
Mizah yazarları yanı sıra folklor ve edebiyat araştırmaları alanlarında da eserler verdi. Nasreddin Hoca fıkralarını kendi imzası ile derleyen ilk yazardır.
ESERLERİ
- Letâif-i İnşâ (1867-68-1868-69)
- Nizâmü’l Âlem li-cenâbi Akhisârî (1870-71)
- Kale-i Şuarâ (tezkire, d halinde kalmıştır, 1873-74-1876-77)
- Meşâhîr-i Osmâniyye (biyografiler, 1873)
- Letâif-i Hikâyât ve Garâib-i Rivâyât (1871-72-1872-73)
- Terâcim-i Ahvâl-i Kapudân-ı Deryâ Meşhur Gazi Hayreddin Paşa Barbaros (1876-77)
- İstanbul’da Bir Sene (1881-82-1882-83)
- Âsâr-ı Perîşân (1880-81)
- Nevâdirü‘z-zarâif (1881-82)
- Letâif-i Nasreddin (1881-82)
- Bu Âdem (1881-82-1883-84)
- İki Gelin Odası (1883)
- Tahrîc-i Harâbât (1882-83)
- Hazîne-i Letâif (1884-85-1885-86)
- Târih veya Sene 1171 Cinayetleri (1884-85)
- Yâdigâr-ı Macaristan-Asr-ı Abdülhamid Han (1877-78)
- Levâmiu’n-nûr (1890- 91).
Ayrıca kompozisyon ve edebiyat bilgileri ders kitabı da bulunmaktadır.
KAYNAKÇA: İhsan Işık / Yazarlar Sözlüğü (1990, 1998) – Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Encyclopedia of Turkish Authors (2005) – Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2007, 2009) – Ünlü Edebiyatçılar (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 4, 2013) – Encyclopedia of Turkey’s Fomous People (2013)