HAYATI
XVIII. yüzyıl tarih yazarlarından. İstanbul’da dünyaya geldiği bilinen Subhi’nin doğum tarihi hakkında herhangi bir bilgi yoktur. 1700’lü yılların başında doğmuş olduğu sanılmaktadır. 15 Nisan 1769’da Zillice’de vefat etti. Asıl adı Mehmet olan müellef, yapıtlarında Subhi mahlasını kullandı. Damat İbrahim Paşa’nın beylikçisi Halil Fehmi Efendi’nin oğludur. İyi bir öğrenim görerek yetişti. Eğitimini tamamladıktan sonra pek çok görevde bulundu.
XVIII. yüzyılın değerli tarih yazarlarından biri de Subhi’dir. Kendisinden önce vakanüvis olarak birkaç yıllık olayları yazmış bulunan Sami ve Şakir’in eserlerini bir araya getirerek ve kendi yazdıklarını da bunlara ekleyerek 1730’dan 1751’e kadar olayları anlatan oldukça değerli bir eser meydana getirmiştir. Bu kitap Tarih-i Sami ve Şakir ve Subhi adı ile basılmıştır.
ESERLERİ
- Tarih-i Subhî (Tarih-i Vekai)
- Târih-i Şâhân-ı İran
- Târîh-i Belgrad (Müzâkerât-ı Sulhiyye Tarihçesi)
ESER ÖRNEKLERİ
Ehl-i uşşâkın selâmet olması mümkün müdür
Her kıya bakmakda cân almak hayâlindir senin
*
Cülûs-ı Sultân Mahmûd Hâna olan târîhleridir. Târîh:
Eyledi Sultân Mahmûd Hân-ı dânâ-dil cülûs
KAYNAKÇA: Ekinci, Ramazan (hzl.) (2013). Hâfız Hüseyin Ayvânsarâyî-Vefeyât-ı Ayvânsarâyî (İnceleme-Tenkitli Metin). ed. Âdem Ceyhan. İstanbul: Buhara Yay. 235, Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâsı (İnceleme-Tenkitli Metin-İndeks-Sözlük). Ankara: AKM Yay. 181, Aydıner, Mesut (hzl.) (2007). Vakanüvis Subhî Mehmed Efendi, Subhî Tarihi: Sâmî ve Şâkir Tarihleriyle Birlikte (İnceleme ve Karşılaştırmalı Metin). İstanbul: Kitabevi Yay, Bilgin, Erdoğan (2003). 1148-1152 Savaşı Tarihçesi (Subhi Mehmed’in Müzakerat-ı Sulhiyye Tarihçesi Adlı Eseri). Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.