HAYATI
Şair ve yazar. 1730’da İstanbul’da dünyaya geldi. 1764’te İstanbul’da yaşama veda etti. Asıl adı Mehmet’tir. Şehrizade mahlası ile tanındı. Başdefterdar Damad Mehmed Paşa’nın mektupçusu olan babası İstanbul şehremini iken vefat etmiştir. Tarihçi bir yazar-şair olup tahsilini memleketi İstanbul’da tamamladı. Sonraki yıllarda kalemde bazı görevlerde bulundu.
Şehrizade Mehmet Sa’id Efendi, Katip Çelebi’nin izleyicisi olup araştırma eserleri ile tanından bir tarihçidir. Ayrıca şairlik yeteneği de olan yazar, çok önemli bir bilim insanı ve edebiyatçı olmasına rağmen eserlerinin yayınlanmamasından dolayı pek tanınamadı.
ESERLERİ
- Heşt Bihişt
- Zübdetü’t- Tevarih
- Lübbü’t-tevarih
- Tuhfetü’l- Mustafaviyye
- Zübde-i Müteallıkla bi’l- Bihar
- Kurretü’l- Ebsar fi Netayici- Tevarih ve’l-Ahber
- Ravzatü’s- Selatin
- Nuhbe-i Sa’idi
- Gül-i Ziba
- Metni’t Tevarih
- Ravzatü’l-Enfüs fi’t Tarih
- Gülşen-i Mülûk
- Haşiyetü’n-Ala Şerh-i Adab-i Taşköprü-zâde
- Zübdetü’l-Tevârih
- Metnü’t-tevârîh
Bu eserlerin dışında Şehrî-zâde Mehmed Efendi’nin, Kurretü’l-Ebsâr Fî Netâyici’t-Tevârih Ve’l-Ahbâr, Nuhbe-i Saîdî, Ravzatü’l-Enfüsî gibi eserlerinin varlığından da söz edilir.
ESER ÖRNEKLERİ
GÜLŞEN-İ MÜLÜK’TEN
Müşarün ileyh şehid-i said Köprülüzade Fazıl Mustafa Paşa merhumun necl-i necib ve ferzend-i eribleri olup fazl u kemal ile arif u şehir bir zat-ı şerif-i adimü’n nazirdir. Bin yün on iki muharremü’l-haramında ammizadeleri Hüseyin Paşa sadaretinde ba-dest-i yâri isti’dad-ı Huda-dad-ı ecdad-ı kiram-ı nak-nihadları gibi rütbe-i verazet ve kubbe-nişini ile dilşad kılındıktan sonra sene-i mezbure cumade’l-ülasında Erzurum ba’dehu ma’at-teftiş Anadolu ve Egriboz ve Kandiye ve yine Egriboz menasıb-ı celileri ile mazhar-ı inayet ve Sultan Mustafa Han hazretlerinin şeref-i musaharetleriyle mükerrem ü mültefit olduktan sonra zaman-ı hazret-i Ahmed Hanide Çorlulu Ali Paşa merhumun nazar-ı i’tibardan sükutu sebebiyle azl ve tebdili tasmim olundukta halile-i muhteremelerinin zifaf-ı bahanesiyle Egriboz’dan getirilip yirmi iki rebi-ü’lahirinin on yedinci günü mesned-i velaket irtika olundu. Müşarün ileyh eğerçi suret-i salah u iffet ile araste ve hilye-i takva-yı sahiha ile piraste müteverri ü ehl-i hal ve müteşerri’ ü sahib- kemal idi.
KAYNAKÇA: İpekten, Haluk vd. (1998). “Şehrî-zâde Mehmet Sa’îd”. Büyük Türk Klâsikleri. C.7. İstanbul: Ötüken-Söğüt Yay. 223, Ersoy, Ersen (2011).”Şehrîzâde Muhammed Saîd Vahdetî’nin Şairler Tezkiresi Mahzenü’s-Safâ Kenz-i Dürer-i Zikr-i Şu‘arâ Üzerine”. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 7: 45-56