HAYATI
Serveti- Fünun dönemi roman yazarı. 1871’de İstanbul’da dünyaya geldi. 5 Aralık 1939’da tedavi gördüğü Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nde yaşama veda etti. Asıl adı Ömer Lütfi olan yazar, ilk hikâyelerini gerçek adı olan Ömer Lutfî, sonraki dönem eserlerini ise Safvet Nezîhî adı ile kaleme aldı.
İlkokulu İstanbul’da bitiren Savfet Nezihi, ardından başladığı Galatasaray Lisesi’ndeki öğrenimini yarıda bıraktı. Bir süre Kapalıçarşı’da baba mesleği olan kuyumculukla uğraştı. Daha sonra kendisini bütünüyle eğlence hayatına kaptırdı ve bir daha bu hayattan kurtulamadı. Düzensiz ve derbeder bir hayat sürdürmesinden dolayı tüm servetini kaybeden Safvet Nezihi, sonraları akıl sağlığını kaybetti ve yaşamının son günlerini Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nde geçirdi.
Safvet Nezihi, daha çok Edebiyat-ı Cedide akımının etkisi altında kaleme aldığı duygusal romanlarla adından söz ettirdi. Gençlik yıllarından bir yandan kuyumculuk yaparken, bir yandan da İkdam, Malumat, Servet-i Fünun ve Resimli Kitap gibi gazete ve dergilerde yazılarla birlikte öykü ve romanlar yayımladı.
Savfet Nezihi, en ünlü eseri olan “Zavallı Necdet” romanında, başta Aşk-ı Memnu ve Eylül romanları olmak üzere, çoğu Servet-i Fünun roman ve öykülerinde olduğu gibi, Batılı hayat tarzına özenen İstanbul’un varlık çevrelerinde geçen üçlü bir aşk öyküsünü anlattı. Aşırı duygusal bir dil ile yazılan “Zavallı Necdet” romanı döneminde özellikle halk arasında çok beğenildi. Nezihi’nin bir diğer romanı olan “Teehehül Alemi” ise daha çok Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın etkisi altında yazılmış, burada geleneksel aile yapısı içinde yetişen bir erkeğin üç kez evlenmesi ve dolayısıyla 19. Yüzyıl sonunda Osmanlı toplumundaki evlenme geleneğinin farklı yanlarını ortaya koymaya çalışmıştır. Safvet Nezihi’nin romanları dışında döneminin Millet Meclisini hicveden İzah ve İstizah (Açıklama ve Sorgulama, 1911) adlı bir oyunu da vardır.
ESERLERİ
ROMAN:
- Zavallı Necdet (1898, 6. bas. 1961)
- Teehhül Aleminde (1899)
- Kadın Kalbi (1901)
- Kumar Beliyyesi (1902)
- Hemzad (1903)
- Müessib (1910).
OYUN:
- İzah ve İstizah (1910).
KAYNAKÇA: İhsan Işık / Yazarlar Sözlüğü (1990, 1998) – Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Encyclopedia of Turkish Authors (2005) – Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2007, 2009) – Ünlü Edebiyatçılar (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 4, 2013) – Encyclopedia of Turkey’s Fomous People (2013), TDE Ansiklopedisi (c. 8, 1976-98), Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. bas. 1999), Şükran Kurdakul / Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (gen. 6. bas. 1999), TBE Ansiklopedisi (2001)