HAYATI
Şair. 21 Ekim 1944’te Erzurum’da dünyaya geldi. Muâlla Hanım ile Astsubay Reşat Mert’in oğludur. Bir süre İzmir Namık Kemal Lisesi’nde öğrenim gören Özkan Mert, ortaöğrenimini dışarıdan sınavlara girerek tamamladı. DTCF Urdu Dilleri ve Sinoloji Bölümü’nü yarım bıraktı. Bir süre Türkiye Elektrik Kurumu’nda topograf olarak çalıştı. 1972’de ilk şiir kitabı Kuracağız Her Şeyi Yeniden toplatıldı; Ceza Kanunu’nun 142. maddesinden yargılanarak altı yıla hüküm giydi. 1973’te İsveç’e giden Özkan Mert, burada Lund Üniversitesi’nde Drama-Tiyatro-Film öğrenimi gördü. Özkan, 1981’den bu yana İsveç Devlet Radyosu’nda program yapımcısı olarak çalışmaktadır.
Özkan Mert, ilk ürünlerini 1960’ların başında Demokrat İzmir gazetesinin Attila İlhan tarafından yönetilen sanat sayfasında yayımlandı. Sonraki yıllarda yazı ve şiirleri Evrim, Devrim, Dönem, Ant, Broy, Alam 67, Dost, Türk Solu, Halkın Dostları, Militan ve Varlık gibi pek çok dergide yer aldı. Toplumcu gerçekçi akımın üçüncü kuşağı içinde değerlendirildi; İkinci Yeni’ye karşı 1960 protestocu şiir kuşağı manifestosunu oluşturanlar ve imzalayanlar arasına katıldı (Ant, 16 Aralık 1969). “Diren Ey Kalbim” (İst.: Yeni Dünya, 1998), “Tango över Egeiska havet” (“Ege Denizinde Tango”, Stockholm: Kulturrad, 1990) adlı şiir kasetleri vardır.
TYS, PEN Yazarlar Derneği, İsveç Yazarlar Birliği, İsveç Gazeteciler Sendikası ve İsveç PEN Kulübü “Tutuklu Yazarlar Komitesi” üyesi olan Özkan Mert, 1990’da Yunus Nadi Mansiyon ve İlhan Demiraslan Şiir Ödülünün sahibi oldu. Özkan, ayrıca yine 1990’da Salihli Şiir İkindileri “Gurbetçi Ozanlar” Ödülüne layık görüldü. Mert Özkan, Mozart ve Akdeniz ile 1992 Petrol-İş III. Geleneksel Şiir Yarışması Jüri Ödülü; Gelincikya ile 2007 Cemal Süreya Şiir Ödüllerinin de sahibi oldu.
ESERLERİ
Şiir:
- Kuracağız Her Şeyi Yeniden, Ank.: DTCF Sosyal Fikir Kulübü, 1969
- Kırlangıçlar Kırlangıçlar, Ank.: Ar, 1978
- Irgatoğlu Atçalı Kel Mehmet, Berlin-Stockholm, 1980
- İşte Hayat! İşte Ölüm ve Tarih!, Ank.: Dayanışma, 1984
- Stockholm’de Mavi Saatler, İst.: Broy, 1987
- Dünya Çarpıyor Yüzüme, (toplu şiirler) İst.: Cem, 1988
- Allah ve Tango, İst.: Cem, 1990
- Mozart ve Akdeniz, İst.: Cem, 1992
- Bir Irmakla Düello Ediyorum, İst.: Oğlak, 1995
- Bir Dünyalının Notları, (toplu şiirler) İst.: YKY, 1997
- Kentlerin Senfonisi, İst.: Boyut, 2000
- Nehir: Şiirler 60-02, (Toplu Şiirler), İst.: Boyut, 2002
- Gelincikya, Ank.: Hayal, 2006
- Yeryüzü Şarkıları, İst.: Boyut, 2008
Antoloji:
- Svenska kvinnors kärleksdikter (İsveçli Kadınların Aşk Şiirleri Antolojisi)
- Stockholm: Podium, 1998
- Elbet Acı Duyar Tomurcuklar (İsveçli Kadınların Aşk Şiirleri Antolojisi), İst.: Papirüs, 2003
- Yedi İklimden, İst.: Artshop, 2008
Söyleşi:
- Ben Savaşçı Değil Gül Yetiştiricisiyim, İst.: Dünya, 2005
Çocuk Kitabı:
- Sanem Okula Başlıyor, Stockholm: Skriptor, 1981.
KAYNAKÇA: BF (21 Nisan 1999); Necatigil, İsimler, 251; “Mert, Özkan”, TDEA, VI, 275; Kurdakul, Sözlük, 419; Karaalioğlu, 362; F. Andaç, “Yeryüzünde Gezgin Bir Yürek”, Cumhuriyet Kitap, S. 287 (17 Ağustos 1995); G. Emre, “Özkan Mert Bir Irmakla Düello Ediyor”, aynı yerde; G. Emre, “Bir Dünyalının Notları”, Cumhuriyet Kitap, 18 Eylül 1997; S. Sezer, “Hep Gurbette Bir Şair”, aynı yerde; M. M. Doğan, “Benim Anayurdum Dilimdir”, aynı yerde; O. S. Arolat, “Saçı Sakalı Beyazlanmış Genç Şair”, Dünya Kitap, 6 Haziran 1997.
