HAYATI
1 Ocak 1950 günü Gaziantep’in Islahiye ilçesine bağlı Telli köyünde dünyaya geldi. Asıl adı Mehmet Telli olan şair, bazı yapıtlarını Mehmet Seferi, Mehmet Meçhul, Cemşit Mar ve Doğan Doğulu imzalarını kullanarak kaleme aldı. Fatma Naime Hanım ile çiftçi Mustafa Telli’nin oğludur. İlk ve orta öğrenimini Islahiye’de tamamladıktan sonra 1970 yılında Trabzon Tarım Meslek Lisesi’ni bitirdi. Dicle Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde başladığı yüksek öğrenimini ise tamamlamadı. Çalışacak yaşa geldikten sonra seyyar satıcılık, ırgatlık ve fabrika işçiliği yaptı. Son işi tarım teknisyenliğinden 1999 yılında kendi isteği ile emekliye ayrıldı. 1980 askeri darbesinden sonra “Ekmeğin, Şarabın ve Tuzun Aşkına”, “Ishakça” ve “Şahince” adlı yapıtları toplatılan Telli hakkında açılan dava zaman aşımından düştü. 1992’de üç destan kitabı toplatıldı ve kendisine para cezası verildi. Yaşamını bir süre İsviçre’de sürdürdü. Şiirlerinden bazıları ise bestelendi.
Ozan Telli’nin ilk şiiri 1970 yılında İşçi Köylü dergisinde yayımlandı. Şairin daha sonra yapıtları Çağ, Birikim, Sanat Emeği, Yeni Toplum, Özgür Gelecek, Yazko Edebiyat, Varlık, İnsancıl ve Gösteri gibi dergilerde yer aldı. Köroğlu, Karacaoğlan, Pir Sultan gibi halk ozanlarından ve köyünde dinlediği türküler ile ağıtlardan etkilenerek kaleme aldığı şiirlerden sonra toplumcu gerçekçi anlayış ile ürünler vermeye başladı. Ozan Telli, şiir anlayışını bir söyleşisinde “köklü ve zengin bir kaynağa sahip olan halk şiir geleneğinden özellikle yararlanarak, yerli bir sesle evrensel türküler söylemek” şeklinde ifade etti.
Türkiye Yazarlar Sendikası ve PEN Yazarlar Derneği üyesi olan Ozan Telli, 1980 yılında Akademi Kitabevi Şiir Başarı Ödülünü Murathan Mungan ve Turgay Fişekçi ile paylaştı. 1977 yılında Vatan gazetesinin açtığı şiir yarışmasında birincilik ödülünün, Şahkulu Destanı ile Gösteri dergisi şiir ödülleri birinciliğinin (1983’de), İshakça ile 1984’de Natıroğlu Şiir Ödülü ikinciliğinin, 1987’de Gülhane Sanat ve El Sanatları Festivali Şiir Birincilik Ödülü ile 1992’de Kültür Bakanlığı Şiir Başarı Ödüllerinin sahibi oldu.
ESERLERİ
ŞİİR:
- Özgürlük (1979)
- Şahince (1981
- Ekmeğin Şarabın Tuzun Aşkına (1982)
- İshakça (1983)
- Şahkulu Destanı (1985)
- Aşktan Ümit Kesilmez (1987)
- Kalenderoğlu Pîri Mehmet Destanı (1987)
- Koçgiri Destanı (1987)
- Dersim Destanı (1990)
- İsyan Damarına Kan Gerek (İshakça, Şahkulu Destanı, Kalenderoğlu Piri Mehmet Destanı ile yeni kitabı Bizim Çeliğin Suyundan kitapları bir arada, 1991)
- Ararat Destanı (1992)
- Aşka Amin (2002)
KAYNAKÇA: TDE Ansiklopedisi (c. 8, 1976-98), Yurt Ansiklopedisi (c. IV, 1982), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2. bas., 2009).
