HAYATI
11 Eylül 1929 günü Kadınhan, Konya’da dünyaya geldi. Tam ismi Orhan Eşref Koloğlu’dur. 1947 yılında Galatasaray Lisesi’ni bitirdikten sonra 1965’te İstanbul Üniversitesi Gazetecilik Enstitüsü’nden mezun oldu. Doktora eğitimi Fransa’da Strasbourg Üniversitesi’nde tamamladı. Libya’da Tripoli Al Fateh Üniversitesi’nde doçent oldu. 1947 yılından sonra Son Saat, Yeni İstanbul, Yeni Sabah, Akşam, Milliyet, Barış ve Aydınlık gazetelerinde muhabir, yazı işleri müdürlüğü ile yazar olarak görev yaptı. Roma, Karaçi, Paris, Londra ve Beyrut gibi şehirlerde Turizm ve Basın Ataşesi; Milliyet gazetesi Almanya baskısı yazı işleri müdürü ve Hürriyet gazetesi muhabiri; Basın-Yayın Genel Müdürü ve CHP dış ilişkiler danışmanı olarak görev yaptı. 1978 yılından sonra ise Hacettepe, Anadolu, Marmara, Galatasaray, İstanbul, Libya El Fateh üniversitelerinde öğretim üyesi olarak görev yaptı.
İstanbul Gazeteciler Cemiyeti, Çağdaş Gazeteciler Cemiyeti ile Tarih Vakfı (kurucu) üyesi olan Orhan Koloğlu araştırmaları sebebi ile 1962 İstanbul Gazeteciler Sendikası Gümüş Kalem Ödülü’nü, 1986 İstanbul Gazeteciler Cemiyeti Araştırma Ödülü’nü ve Afet İnan Ödülü’ne layık görüldü.
Türkçe, İngilizce, Arapça, Fransızca dillerinde kaleme aldığı yüzden fazla bildiri ve makalesi uluslararası yayınlar da yer aldı. Tarih ve Sosyal bilimler alanlarında kırk iki kitabı bulunmaktadır.
Zeki Arıkan Orhan Koloğlu hakkında şu değerlendirmeyi yapar: “Koloğlu, şimdiye kadar basın tarihimizle uğraşanların hemen hemen hiç dikkatini çekmeyen, ancak birtakım tarihsel olayları belgelemek amacıyla başvurulan bir alana el atmış ve mükemmel bir çalışma örneği vermiştir. Kitabı baştan başa süsleyen belgelere ulaşmanın güçlüğü de göz önüne alınırsa, yazarın gösterdiği çabanın boyutları daha iyi anlaşılır. Koloğlu’nun bu alanda 1940’tan sonra ortaya çıkan gelişmeleri de yazmak için hazırlıklara giriştiği anlaşılıyor. Bu girişimin Cumhuriyet dönemi reklamcılık tarihimize büyük bir katkıda bulunacağına şüphe yoktur.”
ESERLERİ
ARAŞTIRMA-İNCELEME: Fikret Mualla (1968), Tarihte Aşk (1969), Le Turc dans la Presse Française 1470-1815 (Beyrut, 1971), Müthiş Türkler (1972), Türk Subaylarının Libya Savaşı Anıları (Arapça, Tripoli 1979), İslâmda Başlık (1979), Mazlum Milletler Devrimleri ve Türk Devrimi (1980), Mustafa Kemal’in Yanında İki Libyalı Lider (1981), Takvim-i Vekayi (1981), Muslim Public Opinion During Libyan War (1911-1912), Osmanlı Meclislerinde Libya (2 Cilt), Miyop Çörçil Olayı (1986), La Turquie en Transition (contribution, Paris 1986), Basımevi ve Basının Gecikmesi ve Sonuçları (1986), Abdülhamit Gerçeği: Ne Kızıl Sultan Ne Ulu Hakan (1987), Türk’ü Dünyaya Saydıran Adam (1988), 1911-12’de Karikatür Savaşı (1989), İlk Gazete ve İlk Polemik (1989), Abdülhamit ve Masonlar (1991), İttihatçılar ve Masonlar (1991), Türkiye’de Basın (1992), İslâm’da Değişim (1993), Gazi’nin Çağında İslâm Dünyası (1994), 1919-1938 Türk Çağdaşlaşması (1995), Avrupa’nın Kıskacında Abdülhamit (1998), Osmanlı Basınının Doğuşu ve Blak Bey Ailesi (çev. Erol Üyepazarcı, 1998), Reklamcılığımızın İlk Yüzyılı (1999), Kim Bu Mustafa Kemal, 1918: Aydınların Bunalım Yılı (2000), Ecevit ile CHP / Bir Aşk ve Nefret Öyküsü (2000), Kim Bu Ecevit? (2001), M. Fahri Tuncel – Çeşme- i Beyt-i Dilden Damlalar (Gönül Evinin Çeşmesinden Damlalar, yay.haz., 2003), Bir Garip Kişi-Fikret Mualla (2003), Osmanlı Meclislerinde Libya ve Libyalılar (2003), Abdülhamid ve Masonlar (2004), Avrupa’nın Kıskacında Abdülhamit (2005), Osmanlı dan 21. Yüzyıla Basın Tarihi (2006), Cilbabtan Türbana Türkiye’de Örtünmenin Serüveni (2008), Fizan Korkusundan Libya Mücahitliğine (2008), Soros, CFR ve Arap Ayaklanması (Barış Doster, Haluk Hepkon, Mehmet Ali Güller ile, 2011), Tarih Boyunca Aşk (2004), Abdülhamid Gerçeği (2005), Dünyadan Çizgilerle Atatürk (2006), Sorularla Vahdettin (2007), Bilimselden ‘Medyatik’e Tarih (2009), Üç İttihatçı (2011), İslam Aleminde Masonluk (2012), Curnalcilikten Teşkilatı Mahsusa’ya, Osmanlı’dan 21.Yüzyıla Basın Tarihi (2013, 2015), Cumhuriyet Dönemi Masonlar (2013), İlk Gazete İlk Polemik (2014), Osmanlıcadan Türkçeye Okuryazarlığımız (2015), Lawrence Efsanesi (2016), Türk – Arap İlişkileri Tarihi (2017).
TARİHİ ROMAN: Cem Sultan, Loti’nin Kadınları (1999)
