HAYATI
Şair, halk bilimci ve çocuk edebiyatçısı. 15 Şubat 1915 günü Konya’ya bağlı Bozkır ilçesinde dünyaya geldi. 30 Ekim 1994’de Ankara’da yaşama veda etti.
İlkokulu Bozkır İlkokulu’da okuyan Oğuz Tansel, ortaokulu Konya’da tamamladı. Pertevniyal Lisesi’ni bitirdikten sonra başladığı İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’ndeki öğrenimini yarıda bıraktı. 1938 yılında yeterlilik sınavını vererek öğretmenliğe başladı. Akhisar, Amasya, Eskişehir ve Konya’daki çeşitli ortaokul ve liselerde Türkçe ve edebiyat öğretmeni olarak çalıştı. 1969 yılında sağlık sorunları nedeni ile emekliye ayrıldı.
Oğuz Tansel’in hece ölçüsü ile kaleme aldığı ilk şiirleri 1937 yılında Servetifünun-Uyanış ve Varlık dergilerinde yayımlandı.Yazarın daha sonra ürünleri Yelken, Aydınlık, Yeditepe, Dost ve Güney gibi dergilerde yer aldı. 1940 Kuşağı’nın lirik ve kendine özgü şairi olarak kabul edildi. 1940 yılından sonra yeni şiir akımını benimseyen Oğuz Tansel, toplumsal gerçekçi çizgide sevgi, kardeşlik, özgürlük, barış ve eşitlik gibi temaları işlediği şiirlerinde yalın bir söyleyişe ulaştığı belirtildi.
Şiirlerinde sözcük ekonomisine dayalı titiz bir dil işçiliği ve ustalık, halk söyleminden ve folklorik öğelerden yararlanma görülen Oğuz Tansel derlediği masallarla da kendine özgü bir üslup geliştirdi. 1995 yılında ölümünün birinci yılında dostları, anısına “Üç Kanalı Masal Kuşu Oğuz Tansel” adlı bir kitap çıkardılar.
Metin Turan, Oğuz Tansel hakkında şu değerlendirmeyi yaptı: “Oğuz Tansel’in şiirlerini besleyen kaynaklara eğildiğimizde, masalların önemli bir yer tuttuğunu görürüz. Onun masal derlemeciliği ve bu masalları yeniden işlemedeki ustalığı şairliğiyle birleşince, halk damarı zengin, söz işçiliği güçlü bir şiir ortaya çıkıyor. 1962 yılında yayımlanan ikinci şiir kitabı Gözünü Sevdiğim ise Tansel’in toplumsal duyarlığı daha bir yoğunlaştırdığı şiirlerinden oluşuyor. Kuşkusuz bunda 1960’lı yılların toplumsal/siyasal ortamının da etkisi vardır. Gözünü Sevdiğim’de bir başka belirgin özellikse, giderek, Savrulmayı Bekleyen Harman’daki saydam bir şiirden, öykülemeye dayalı ve olay eksenine kurgulu şiire kayıştır. İnsan ögesi her iki kitabında ana eksendir. Ancak Savrulmayı Bekleyen Harman’da içselleştirilmiş insansal duyum, giderek Gözünü Sevdiğim’de insan kahramanlar ya da şahıs ekseninde belirginleşir.”
Oğuz Tansel, Allı ile Fırfırı adlı yapıtı ile 1977’de Türk Dil Kurumu Çocuk Yazını Ödülü’nün sahibi oldu.
ESERLERİ
ŞİİR:
- Savrulmayı Bekleyen Harman (1953)
- Gözünü Sevdiğim (1962)
- Bektaşi Dedikleri (manzum, Bektaşi fıkraları, Metin Eloğlu ile, 1970)
- Sarıkız Yolu (toplu şiirleri, 1986)
- Dağı Öpmeler (Orhan Taylan’ın desenleriyle, 1999)
MASAL:
- Altı Kardeşler (1959)
- Yedi Devler (1962)
- Üç Kızlar (1963)
- Mavi Gelin (1966)
- Allı ile Fırfırı (1976)
- Çobanla Bey Kızı (1985)
- Konuşan Balıkla Yalnız Kız (1985)
KAYNAKÇA: Metin Turan / Oğuz Tansel ve Şiiri – Kültür ve Kimlik Ekseninde Türk Edebiyatı, 2004), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2. bas., 2009)
