HAYATI
XIX. yüzyıl divan şairlerinden. Eğriboz’da dünyaya geldiği bilinen Mahir’in doğum tarihi hakkında herhangi bir bilgi yoktur. 1843’te İstanbul’da vefat etmiş ve Eyüp’te toprağa verilmiştir. Asıl adı Nu’mân Mâhir olup şiirlerinde Mâhir mahlasını kullanmıştır. Eğriboz Hanedanı’ndan olan kadı Osman Reşit Bey’in oğludur.
Eğitimini memleketinde tamamlayan Mahir, Mora valisi Ebubekir Sami Paşa’nın kızı ile evlendikten sonra İstanbul’a geldi ve Babıali’ye girdi. Daha sonra sırası ile hariciye katibi, Takvimhane ve Matbaa Nazırı, amedçi ve son olarak da Evkaf Nazırı oldu. Evkaf nazırlığı görevinden çekildikten bir yıl sonra hayatını kaybetti.
Tanzimat dönemi öncesinin şairlerinden biri olan Mahir, devrinin Divan şiiri içindeki yeniliklerinden dahi fazla müteessir olmayan, umumi olarak eski ruhu yaşatanlardandır. Vasıf’ın çağdaşı olduğu halde şiirlerinde o çeşit bir tazelik, İzzet Molla’nın, zamanca yakın olduğu halde siyasi ve içtimai bir uyanıklık göstermemektedir. Matbu olan Divan’ında eski şiirin evsafını yaşatan oldukça iyi şiirleri varsa da estetik bir görüş hususiyeti, kusursuz ve devamlı bir dil ve eda mükemmeliyeti yoktur. Devrinin orta derece şairlerinden biri olarak kabul edilir.
ESERLERİ
- Divan (basıldı)
- Münşeat (basıldı)
ESER ÖRNEKLERİ
Ukde-bend-i hâtır-ı âzâde-gândır perçemin
Bâ’is-i dil-bestegî-i bî-dilândır perçemin
Bestedir her târ-ı müşgîninde bir nûr-ı siyâh
Hâle-gird mâhtâb-ı hüsn ü ândır perçemin
Zeyn olur zülf-i arûs ile şebistân-ı visâl
Deste deste tuhfe-i sünbül-sitândır perçemin
Mürg-ı dil ser-pençe-i şehbâz-ı çeşminde zebûn
Çînden gelmiş kemend-i âhuvândır perçemin
Vasf-ı zülfünde gönüller bağlı diller bestedir
Şâirâne bâ’is-i akdü’l-lisândır perçemin
Sâye salmış ebruvânınla siyeh müjgânına
Kabza almış mâlik-i tîr u kemândır perçemin
Ben de aldandım siyeh reng-i füsûn-ı gamzene
Mâhire ser-rişte-i sihr ü beyândır perçemin
KAYNAKÇA: Batğı, Özlem (hzl.) (2012). Numân Mâhir Divanı. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi. 271-272, İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay, Tatcı, Mustafa ve Cemal Kurnaz (hzl.) (2000). Bursalı Mehmet Tahir, Osmanlı Müellifleri. C.II. Ankara: Bizim Büro Yay, Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyya Sicill-i Osmanî yahud Tezkere-i Meşâhîr-i Osmaniye. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
