HAYATI
Divan şairi. 1749’da Mora’da dünyaya geldi. 1791’de İstanbul’da yaşama veda etti ve Üsküdar’da Ayazma Camisi’nde toprağa verildi. Asıl adı İbrahim’dir. Kaptanıderya Ahmet Ratip Paşa’nın oğludur. 1761’de babası ölünce İstanbul’a gelerek Enderun’a girdi. III. Mustafa’nın ve I. Abdülhamit’in mabeynciliği görevinde bulunan Naşit, daha sonra saraydan uzaklaştırıldı ve Yenişehir sancakbeyliği görevine getirildi. 1788’de III. Selim tahta çıkışı ile İstanbul’a döndü. Daha sonra I. Abdülhamit’in kızı Emine Sultan’ın kethüdalığına atandı.
Naşit’in Divan’ı III. Selim’in buyruğu üzerine Cavit Ahmet Bey tarafından toplanmış, Mehmet Arif Bey de 179’de basılan Divan’ın başına şairin yaşam öyküsünü yazmıştır. Enderun’da şair ve hattat olarak yetiştirilen Naşit, dönemin ikinci sınıf şairlerinden biri olarak kabul edilir.
ESERLERİ
- Divan
ESER ÖRNEKLERİ
DİVAN’DAN
GAZELLER
GAZEL I
Güzergah-ı hayalimden o şuh-ı bi-aman geçmiş
Gözümden tarfetü’l-ayn içre ol ruh-ı revan geçmiş
O şuhun kakülün bir kerre sünbül vakti görmüştüm
İşittim hattı gelmiş göremedim hayli zeman geçmiş
Feda etmiş hukuk-ı mihr-i aşkı uymuş ağyara
Kadimi bendesinden ah ol şah-ı cihan geçmiş
Serapa ar’aristan oldu kuh-ı sahn-ı endişem
Feza-yı hatırımdan serv-kamet bir civan geçmiş
Nişangan eylemiş peykanına biganeler cismin
Yazık yabana atmış tirin ol kaşı keman geçmiş
Meşam-ı canı ta’tir etti ıtr-ı sünbül-i zülfi
Seherde kuy-ı dilberden saba anber-feşan geçmiş
Mülakata benimle Naşida va’d etti yar ammak
Yetiştim ol zaman kim vakt-i fırsat da heman geçmiş
GAZEL II
Dün gece mecliste saki gerçi çok nuş eyledim
Neş’e-bahş-ı bezm olup meyler gibi cuş eyledim
Aferin ey mutrib-i şuride kim ağızına
Bin bir her nağmede uşşaki bi-huş eyledin
Vaiza kasdın yine bir hanüman yıkmak mıdır
Hırka-i salusu şad-şevk ile berduş eyledin
Vasf-ı gül-ruhsar-ı dilberde yazup bir nev-suhan
Bülbülan-ı gülsitan-ı dehri hamuş eyledin
Ey gönül bilmem meşam-ı canı ta’fir etti mi
Vasf-ı zülf-i yarı şamil bir gazel güş eyledin
Ey şeh-i mülk-i senden ümid etmez mi hiç
Naşid-i bimarı çoktandır feramuş eyledin.
KAYNAKÇA: Bursalı Mehmet Tahir, Osmanlı Müellifleri, İstanbul, Topkapı Sarayı Türkçe Yazmalar Kataloğu