HAYATI
Şair. 1908’de Balıkesir’in Edremit ilçesinde dünyaya geldi. 14 Ekin 1969’da İzmir’de vefat etti. Cenazesi İstanbul’a getirilerek Zincirlikuyu Mezarlığı’na gömüldü. Hayriye Hanım ile Seyyit Efendi’nin oğlu. Edremit Numune İptidaisi’ni (1921), dışardan sınavlara girerek Balıkesir Lisesi’ni bitirdi. Daha sonra ticarete atıldı. 1929’dan itibaren uzun yıllar doğduğu şehirde bir kırtasiye dükkânı işletti; Edremit Zeytinyağı Satış Kooperatifi’nde müdür (1943-44), İzmir Zeytinyağı Kooperatifi’nde yönetim kurulu başkanı (1952-55) olarak çalıştı.
Edremit yakınlarındaki Sutüven adlı dere ve çağlayan için aruzla yazmış olduğu “Sutüven” adlı şiirle edebiyat dünyasına kendini tanıttı (1934). Yücel, Servetifünun-Uyanış, Yeni Ses ve İnsan dergisindeki şiirlerinden sonra bir suskunluk dönemine girdi; daha sonra Yurt ve Dünya, Türk Dili, Varlık, Yeditepe, Yeni İnsan dergilerinde göründü. 1960’tan sonra şiirden tamamen koptu; C. Süreya, bu kopuşu “şairin ‘Sutüven’ şiirinden sonra bir daha aynı başarıyı gösteremediği, hep bu şiirin gölgesinde kaldığı ve ilk şiirine yenilmiş bir şair olduğu” şeklinde değerlendirdi. “Belirli bir kalıp ve akıma bağlı kalmayarak aruz, hece ve serbest vezinle yazdı. Lirizminin ve söyleyişinin kuvveti, yerine göre halk şiirimizdeki kalıcı imkânlardan ve Yunan mitologyasından iyi faydalanışı ile, hiç kitap çıkarmadığı ve dergilerde çok az göründüğü halde, unutulmayan şairlerimiz arasına girdi” (B. Necatigil).
İçinde yaşadığı toplumun bütün acılarını, sevinçlerini duyan, duyuran, halk söyleyişine bağlı bir şairdir. Şiirlerine bakıldığında, mitolojik unsurlarla bir ufuk genişliği yaratmak istediği, halk öykü ve efsanelerine yaslandığı, Köroğlu destanından esinlendiği, II. Dünya Savaşı yıkımlarına başkaldırdığı ve çağının sorunlarını işlediği görülür. Şiirlerinde çeşitli anlatım imkânlarına başvurmuştur; biçim yapısı bakımından her türü denemiştir. Sağlığında kitaplaştırmadığı şiirleri (80 kadar) Z. Güvemli ve B. Necatigil’in önsözleri ile yayımlanmıştır.
ESERLERİ
Şiir:
- Bütün Şiirleri, (haz. Z. Güvemli-B. Necatigil) İst.: Türkiye İş Bankası, 1976
ESER ÖRNEKLERİ
SUTÜVEN
…
Boşluğa fırlayınca, saç
Düştüğü yerde üç kulaç
Mavi su, ak köpüklü su
Şi’rin elindesin bugün
Eski masalların bütün
Canlanacak birer birer
Akha’lılar da bir zaman
Şair, ilahe, kahraman,
Şi’rini burda içtiler
Hepsi tapardı rengine
Rastlamamıştı dengine
Hiçbiri mor Tesalya’da
Öyle füsunludur bu yer
Şi’rine borçludur Homer
Çünkü senindir İlyada
Eski, uzun zamanların
Tığ gibi kahramanların
Türküsüdür sesin henüz
Dağda hayat uyandıran
Taşları duygulandıran
Bir son ilahisin henüz
…
KAYNAKÇA: Yazar, 296-303; Necatigil, İsimler, 334-335; Özkırımlı, TEA, IV, 1053; “Sutüven, Mustafa Seyit”, TDEA, VIII, 58; Kurdakul, Sözlük, 553; Karaalioğlu, 507; Bütün Şiirleri, (önsöz) İst., 1976, s. 5-20; M. Kaplan, Cumhuriyet, 304; A. Damar, “Sutüven”, Demokrat, 1 Eylül 1980.
