HAYATI
Öykü yazarı ve şair. 1912’de Balıkesir’de dünyaya geldi. 8 Mart 1977’de İstanbul’da yaşama veda etti. Zincirlikuyu Mezarlığı’nda toprağa verildi. Mümtaz Zeki Taşkın ile birlikte kaleme aldığı yapıtlarında Mustafa Mümtaz imzasını kullandı. Balıkesir eski belediye başkanlarından Vasıf Ispartalı’nın oğludur.
Ortaöğrenimini İstiklal Lisesi’nde tamamlayan Mustafa Niyazi Ispartalı, bir süre İstanbul Üniversitesi Edebiyat ve Hukuk fakültelerinde öğrenim gördü. Yükseköğrenimini tamamlayamadan Devlet Demiryolları’nda memur olarak çalışmaya başladı. 1946’da muhabir olarak basın mesleğine geçti. Uzun yıllar Yeni Sabah, Vatan, Yeni Gazete, Tercüman gazetelerinde muhabirlik ve istihbarat şefliği yaptı. 1959’da girdiği Anadolu Ajansı İstanbul Şubesi’nden adliye memuru olarak çalıştığı sırada kendi isteği ile emekliye ayrıldı.
Edebiyat yaşamına şiir ile başlayan Mustafa Niyazi Ispartalı, daha sonra öykü türüne yöneldi. 1934’te Yarımay, 1940’ta Haber gibi dergi ve gazetelerde çıkan ilk öykülerinden önce Mümtaz Zeki ile birlikte yayımladığı “Alo Alo” adlı şiir kitabı ile adından söz ettirdi. İlk öykülerini yayımlandıktan sonra uzun süre edebiyat dünyasından uzak kaldı. Öykülerinde gazeteciliğinin sağladığı gözlem zenginliği ve anlatım rahatlığı görüldü. Mustafa Niyazi Ispartalı’nın son yıllarında iki kitapta toplamış olduğu öyküleri değişik çevrelerin insanlarını gözlemci ve tasvirci bir gerçekçilik anlayışına bağlayan güçlü bir soluğun ürünleri olarak değerlendirildi.
Mustafa Niyazi Ispartalı, “Mavi Bluzlu Kadın” adlı kitabındaki pasif direnişi anlatan “Gölge Vergisi” öyküsü için Behçet Necatigil, “aksiyonsuzluğuna rağmen, bir argo sözlüğü için bol malzemeye sahip kitabının en orijinal hikayesi denilebilir” dedi. Ispartalı, şiir kitaplarını Mümtaz Zeki ile birlikte yayımladı. Bu kitaplardan “Alo Alo” Nurullah Ataç tarafından beğenilirken, H. C. Yalçın’ın eleştirisine uğradı. Yazar, yaşama veda ettiği sırada “Beyaz Uyku” (öykü), “Maya” (roman), “Küçük Balıklar” (oyun) ve “Gecekondu” (oyun) yapıtları henüz basılmamıştı.
ESERLERİ
ŞİİR:
- Alo Alo (Mümtaz Zeki Taşkın ile, 1934)
- Köy Melodileri (Mümtaz Zeki Taşkın ile, 1936)
HİKÂYE:
- Pazar Ekmeği (1966)
- Mavi Bluzlu Kadın (1968)
OYUN:
- Küçük Balıklar.
KAYNAKÇA: Ahmet Köksal (Yeditepe, Nisan 1969), Ö.F. Toprak / Aziz Nesin Vakfı Yıllığı (1978), Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. bas. 1999), Şükran Kurdakul / Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (gen. 6. bas. 1999), İhsan Işık / Yazarlar Sözlüğü (1990, 1998) – Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Encyclopedia of Turkish Authors (2005) – Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2007, 2009) – Ünlü Edebiyatçılar (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 4, 2013) – Encyclopedia of Turkey’s Fomous People (2013)