HAYATI
Araştırmacı yazar. 29 Ekim 1922’de Ankara’da dünyaya geldi. 7 Aralık 2016 Çarşamba günü İstanbul’da tedavi gördüğü Kartal Devlet Hastanesinde hayata veda etti. Cenazesi, vasiyeti üzerine Ankara’ya getirilerek 8 Aralık 2016 Perşembe günü Karşıyaka Ahmet Efendi Camisinde kılınan öğle ve cenaze namazlarının ardından Cebeci Asri Mezarlığı’nda bulunan aile mezarlığına defnedildi. Ayşe Hanım ile PTT memuru Şakir Bey’in oğludur.
İlk ve orta öğrenimini Ankara İsmet Paşa İlkokulu’nda ve Ankara Erkek Lisesi’nde tamamlayan Mehmet Ertuğrul Saraçbaşı, o zaman ki adı ile Ankara Siyasal Bilgiler Okulu’nu bitirdi. 1945 yılında silah altına alınan Saraçbaşı, 1947 yılına kadar subay rütbesinde askerlik görevini yerine getirdi. Daha sonra Balıkesir maiyet memurluğu, Maliye Bakanlığı stajyer birinci mümeyyizliği gibi görevlerde bulunduktan sonra sırası ile Diyadin, Doğu Beyazıt, Şirvan, Bafra ve Bor ilçelerinde kaymakamlık yaptı. 1957 milletvekili seçimlerine girebilmek için mesleğinden istifa etti ancak seçilemedi. 1958 yılında Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinde görev aldı. 1962 yılında Odalar Şubesi Müdürlüğüne terfi etti. Bu görevde iken 1972 yılında kendi isteği ile emekliye ayrıldı.
Daha çok derleme ve sözlük çalışmaları ile adından söz ettiren Mehmet Ertuğrul Saraçbaşı’nın ilk kitabı olan “Dünya Edebiyatından Özdeyişler” 1958 yılında yayımlandı. Saraçbaşı, “Türkçe Deyimsel Sözlüğü” adlı yapıtı ile 1980’de Türkiye Milli Kültür Vakfı Özel Armağanı’nın sahibi oldu.
Saraçbaşı, çalışmalarını verdiği röportajlardan birinde “Türkçe Deyimler Sözlüğü” adlı eserini nasıl hazırladığını şöyle anlatır: “Çizdiğim yerleri özdeyişler, atasözleri ve deyimler diye ayrıştırarak üç büyük defter halinde toplamaya başladım. Zaman içinde bu topladıklarım defterlere sığmaz oldu. Türkiye’nin her köyünde, sözü sohbeti dinlenir bir filozof bulunduğuna inananlardanım. Mesleğim gereği gittiğim her ilçede bu filozoflardan öğrendiğim atasözleri ve deyimlerle de küçük bir arşiv oluşturdum. Bunlardan bazılarını bu kitabıma aldım”.
ESERLERİ
- Dünya Edebiyatından Özdeyişler (1968)
- Unutulmaz Sözler (1971)
- Unutulmaz Sözler Antolojisi (1972)
- Örnekli ve Açıklamalı Türk Atasözleri Sözlüğü (İbrahim Minnetoğlu ile, 1978)
- Örnekli ve Açıklamalı Türkçe Deyimler Sözlüğü (İbrahim Minnetoğlu ile, 1978)
- Damıtılmış Sözler (1997)
- Örnekleriyle Büyük Deyimler Sözlüğü I-II (2010)
KAYNAKÇA: TBE Ansiklopedisi (2001), , İhsan Işık / Yazarlar Sözlüğü (1990, 1998) – Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Encyclopedia of Turkish Authors (2005) – Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2007, 2009) – Ünlü Edebiyatçılar (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 4, 2013) – Encyclopedia of Turkey’s Fomous People (2013)