[et_pb_section bb_built=”1″][et_pb_row][et_pb_column type=”4_4″][et_pb_text]
HAYATI
Araştırmacı-yazar. 1869’da Şerifçe / Manastır’da dünyaya geldi. 1945’te İstanbul’da yaşama veda etti. Orta eğitimini Selanik’te tamamlayan Mehmet Ali Ayni, daha sonra geldiği İstanbul’da Mekteb-i Mülkiye’yi bitirdi. Mezun olduktan sonra Dedeağaç ve Edirne’de öğretmenlik, Diyarbakır’da maarif müdürlüğü, mektupçuluk, Taif, Ammare ve Balıkesir’de mutasarraflık ve Harput, Yanya ve Trabzon’da valilik gibi pek çok görevde bulundu. 1914’te İstanbul Darülfünunu’na felsefe profesörü olarak atandı. Felsefe ve tasavvuf dersleri verdi. Edebiyat Fakültesi dekanı olarak görev yaptı. Uluslararası felsefe kongrelerinde Türkiye’yi temsil etti. Otuz beş kadar eser yayımlayan Mehmet Ali Ayni, gazetelerde çıkan tasavvufu savunan eleştiri yazıları, tasavvuf büyükleri ve tasavvuf tarihi alanlarında yaptığı pek çok araştırma ile tanındı.
Türkiye’de Tanzimat’tan sonra önemli felsefeciler yetişti. Mehmet Ali Ayni, bu felsefecilerin Garp ilimlerine yabancı kalmayanlarından biri olarak göze çarptı. Fakat bu grubun pek çok şahsiyeti gibi bu kültürü, Şark kültürünün emrine vermiş ve onun müdafaasında bir alet olarak kullanmıştır. Gazali, Farabi, Hacı Bayram-ı Veli, İbni Arabi, Bursalı İsmail Hakkı, Tasavvuf Tarihi, Türk Ahlakçıları ve Milliyetçilik gibi pek çok eserleri muayyen ilmi ve insani gerçekleri tespitten ziyade yıkılmakta olduğunu hissettiği eski kültürü yeniden kurmaya müteveccihtir.
ESERLERİ
- Nazarî ve Amelî İstatistik (1890)
- Hüccetülislâm (1907)
- İlim ve Felsefe (Ch. Bardell’den çeviri, 1913)
- İbn-i Sina’da Tasavvuf (1922)
- Tasavvuf Tarihi (1922)
- Hacı Bayram-ı Veli (1924, 1986)
- Darülfünun Tarihi (1930)
- İbn-i Arabi’nin Felsefesinin Zübdesi (Fransızca, 1926)
- Türk Ahlâkçıları (1939; yeni bas. haz. İsmail Kara, 2002)
- Abdülkadir Geylâni (Fransızca, 1939)
- Milliyetçilik (1944)
- İmam Gazâlî (Baron Carra de Vaux’dan çeviri)
- Fârâbî, Rûhiyat Dersleri (E. Rabeau’dan çeviri)
- Şeyhi Ekberi Niçin Severim? (Muhiddin-i Arabi’nin müdafaası, Gazi Mustafa Kemal’e ithaf edildi, A. Reşit Bey tarafından Fransızcaya çevrildi)
- Muhiddin-i Arabî’nin Felsefesi (Paris’te Fransızca olarak)
- İsmail Hakkı (Paris)
- Hüccetu’l-İslam Gazali
- Malumat-ı Nafiay-ı Fenniye
- Fakir (çev. N.Meyra’dan)
- Küçük Umumi Tarih
- Tarih-i Edeb-i Âlem
- Ziraat Dersleri
- Hükm-ü Cumhur
- Örfiyat-ı Siyasiye ve Ahlâkiye
- İlim ve Felsefe
- Tatbikat
- Muallim-i Sanî Farabi
- Inkıdat ve Mülahazalar
- Felsefe Tarifi
- Ahlak Dersleri
- Reybilik Bedbinlik La İlahilik nedir?
- Türk Mantıkçıları
- Ruhu-l Beyan Müelllifi Bursalı İsmail Hakkı Hakkında Bir Tedkik
- Demokrasi Nedir?
- Hergün Bunu Oku
- Un Grand Saint de l’Islam: Abd al-Kadir Guilani
- La Quintessence de la Philosophie de Ibn Arabi
- Türk Ahlakçıları
- Türk Azizleri I Bursalı İsmail Hakkı
- Hayat Nedir?
KAYNAKÇA: İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006, gen. 2. bas. 2007) – Ünlü Bilim Adamları (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 2, 2013) – Encyclopedia of Turkey’s Famous People (2013).
[/et_pb_text][/et_pb_column][/et_pb_row][/et_pb_section]