HAYATI
24 Eylül 1926 günü Adana’da dünyaya geldi. İlk ve ortaokulu Adana’da okudu. 1946 yılında İstanbul Pertevniyal Lisesi’nde bitirdikten sonra 1955’de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Alman Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden mezun oldu. Mezun olduğu bölümde iki yıl asistan olarak çalıştıktan sonra Almanya’da bir süre akademik çalışmalar yaptı. Yurda döndükten sonra İstanbul Üniversitesi Yabancı Diller Yüksek Okulu’nda okutman olarak çalışmaya başladı.
İlk şiiri (1949) ve ilk öyküsü (1951) Varlık dergisinde yayımlandı. Öykü, inceleme ve çevirileri Varlık, Türk Dili, Yelken, Ataç, Yeni Dergi ve Dönem gibi dergilerde yayımlandı. 1953 yılında Türk Dil Kurumu tarafından açılan öykü yarışmasında aldığı ödül ile adını duyurdu.
Öykülerinde orta tabakadan insanların iç ve dış yaşamları arasında ilişki ve çatışmalarını gerçekçi-düşçü bir yaklaşımla olayların ve çatışmaların nedenlerine yönelerek irdeledi. 1968 yılından sonra edebiyat ve kültür tarihinden beslenen çağrışım-bileşim öykülerine yöneldi. Yalnızlık, tedirginlik, mutsuzluk, çaresizlik, ayrılık ve pişmanlık gibi temaları geleneksel öykü düzeni içinde, Kafkavari bir anlatım ile işlemeye çalıştı. Çevirileriyle de tanındı; çağdaş Alman edebiyatından pek çok önemli yapıtı Türkçeye kazandırdı.
Hikmet Dizdaroğlu, Kamuran Şipal hakkında şu değerlendirmeyi yapar: “Kâmuran Şipal, ‘insanlığın iyiliğini’ kendisine ‘dert edinmiş’, ‘bunun için sevgi’yi ana ilke olarak almış’ bir yazardır. O, ‘bireyleri arasında ayrım gözetilmiyen insanlığın düşüncesini’ savunmaktadır. Hayalle, ütopya ile kendini aldatmak istemiyor; ‘günlük hayatta karşılaştığı’, ‘bildiği, gördüğü, tanıdığı insanları sevmek’ ve sevindirmek çabasında. Sonsuz sevgi ile kucaklıyor insanları. ‘Sevinç, haz, ferahlık duyguları ile insanlığa karşı bir güven duygusu’ varlığını sarıyor. Çevresine doğru ‘sıcak, yumuşak, ışıl ışıl birşeylerin artsız arasız aktığını’ duyuyor.”
Kamuran Şipal, Bir öyküsüyle 1953 TDK Hikaye Yarışması Ödülü, Elbiseler Çarşısı ile 1965 Sait Faik Hikaye Armağanı, Köpek İstasyonu ile 1988 TYB Hikaye Ödülü’nü almıştır.
ESERLERİ
ÖYKÜ: Beyhan (1962), Elbiseciler Çarşısı (1964), Büyük Yolculuk (1969), Buhûrumeryem (1971), Köpek İstasyonu (1988).
ROMAN: Demir Köprü (1999).
İNCELEME-ANTOLOJİ: Çağdaş Alman Hikâyesi-1945 ‘ten Sonra (1962).
ÇEVİRİ: Dava (1964) – Amerika (1967) – Bir Savaşın Tasviri (1967) – Hikâyeler (1974) – Taşrada Düğün Hazırlıkları (1979) – Şato (1982) – Günlükler 1910-1923 (1985) – Değişim (1987) – Ottla’ya ve Ailesine Mektuplar (2. bas. 1997) (F. Kafka’dan), Epik Tiyatro Üzerine (1964) – Oyunculuk Sanatı ve Dekor (1982) – Sanat Üzerine Yazılar (1987) (B. Brecht’ten), Bu Salı (W. Borchert’ten, 1965), Cüce ile Bebek (öyküler, H. Böll’den, 1967), Kafka’dan İnanç ve Umutsuzluk (M. Brod’dan, 1968), Otuz Yaş (Bachmann’dan, 1969), Genç Törless (Öğrenci Törless’in Bunalımları, R. Musil’den, 1972), İpnotizma ve Telkinle Tedavi (A. Brauchle’den, 1974), Amatör Psikanalizi (1974) – Psikanaliz Nedir ve Beş Konferans (1975) – Kitle Psikolojisi (1975) – Sanat ve Sanatçılar Üzerine (1979) (S. Freud’dan), Freud ve Psikanaliz (1974), Çocukta Oyunla Tedavi (1974) – Çocuk Vicdanı ve Biz (1977) – Suçlu Çocuklar ve Çocuk Mahkemeleri (1979) – Çocukta Ruhsal Bozukluklar ve Tedavisi (1981) – Çocuklarımızın Korkuları (1997) (H. Zulliger’den), Teneke Trampet (G. Grass’tan, 1983), Rilke’nin Genç Şaire Mektupları (R.M. Rilke’den, 1983), Gençlik Güzel Şey (B. Necatigil ile, 1983) – İlk Gençlik Yıllarım-Demian (1984) – Çarklar Arasında (1990) – Narziss ve Goldmund (1990) – Öldürmeyeceksin! (1991) – Yabancı Bir Gezegenden Tuhaf Haberler (1991) – Peter Camenzind (1992) – Sidarta (1992) – Hermann Laucher (1997) (H. Hesse’den), Yaşama Sanatı (1984) – İnsanı Tanıma Sanatı (1985) – Sorunlu Okul Çocuğu (1996) (A. Adler’den), Denemeler: Konuşmalar Söyleşiler (1984), Seçme Öyküler (1989) – Aldatılmış Kadın (1999) – Tonio Kröger Tristan (1999) (T. Mann’dan), Marakeş’te Sesler (E. Canetti’den, 1990), Öbür Dava: Kafka’nın Felice’ye Mektupları Üzerine (1994), Kadın Psikolojisi (G. Graber’den, 1996), Analitik Psikolojinin Temel İlkeleri (Konferanslar, C.G. Jung’dan, 1996), Hermann Hesse (B. Zeller’den, 1997).