HAYATI
Divan şairi. İstanbul’da dünyaya gelen İzzet Ali Paşa’nın ne zaman doğduğu hakkında tam bir bilgi bulunmamaktadır. 1734’te Revan’da yaşama veda etti. Asıl adı Ali olup İzzet onun mahlasıdır. Babası Damat Mehmet Paşa, şair Nedim’in yakın dostudur. Lale Devri’nde yaşayan İzzet Ali Paşa, Patrona Halil İsyanına tanıklık etti. Defterdar mektupçuluğu ve defterdarlık gibi görevlerde bulundu. 1731’de vezirlik rütbesi aldı ve Sadaret kaymakamı oldu. Şark seferi ordu komutanı iken Revan’da hayatını kaybetti.
Hattat olan ve divani yazının ustalarından biri olarak kabul edilen Ali İzzet Paşa, şiirde Nedim’i izlemiştir. Ama onu bütünüyle bir Nedim taklitçisi saymak da doğru olmaz. Gerek biçim gerekse öz olarak Nedim şiirini benimsemesine karşın kendine özgü imge ve buluşlar ile yalın bir söyleyişe ulaştığı görülür. Nedim’in Ali İzzet Paşa’nın şiirlerine nazire yazmış olması da bunu doğrular niteliktedir.
ESERLERİ
- Divan
- Tarih-i Aynî’den Mütercem Bir Parça
- Nigarname
ESER ÖRNEKLERİ
İZZET ALİ PAŞA ŞİİRLERİ
I
Hiç görmedik nigar ne alemdedir acep
Biz hastayız o yar ne alemdedir acep
An gerek dilberle endam olsa da mani değil
Bir yerde idik dilber ile gün gece amma
Naki edememem ol meclisi vuslat var içinde
Düşnam ile İzzet lebin öğmek o nigarın
Bir badeye benzer ki hararet var içinde
II
Ruhsun cana gönülde bir-mekan lazım sana
Gevher-i yekdanesin elbette kan lazım sana
Nakd-ı gönlüm aldın aldın amma gevher-i nayabdır
Sakla sultanım olur bir gün aman lazım sana
Cegah et bir ser-amed dilberin gisusu
Ey gönül avaresin bir aşiyan lazım sana
Sen sen ol her gördüğüm nadana dil verme sakın
Çünkü şairsin güzelde nüktedan lazım sana
İzzeta ben bildiğim dilberse cananın eger
Cevrine billah çok tab u tüvan lazım sana
III
Hiç görmedik nigar ne alemdedir aceb
Biz hastasıyız o yar ne alemdedir aceb
Biz beste-i kemend-i ham-ı zülf-i dilberiz
Bilmem dil-i nizar ne alemdedir aceb
Biz nale-senc-i köhne-baharın-ı hasretiz
Gülzarda hezar ne alemdedir aceb
Çoktandır olmadı ufk-ı kamdan bedid
Ol mehter-i tabdar ne alemdedir aceb
Hamyaze-i humar bizi etti dil-şikest
Saki-i şivekar ne alemdedir aceb
İzzet mükeddiriz hele biz iştiyak ile
Bilmem Nedim-i zar ne alemdedir aceb
KAYNAKÇA: Şükran Kurdakul / Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (gen. 6. bas. 1999), Nurettin Albayrak / TDV İslâm Ansiklopedisi (c. 23, 2001), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; Ahmet Sevgi – Mustafa Özcan, Prof. Ali Canip Yöntem’in Eski Türk Edebiyatı Üzerine Makaleleri, İstanbul 1996, s. 249-258