HAYATI
Divan şairi. Konya’da dünyaya geldi. 1575’te Konya’da hayatını kaybetti. Asıl adı Mahmut’tur. Eğitimini yarıda bırakan Helaki, imamlık mesleğine girdi. Yarhisar caminin imamı olarak görev yaptı. İyi derece Farsça bilen Helaki’nin şiirlerinde sade, pürüzsüz ve akıcı bir dil dikkat çeker. Şair, ayrıca şiirlerinde Türkçe deyimler ve atasözlerini kullanımında gösterdiği ustalık ile de dikkat çeker.
ESERLERİ
Helaki Divan’ı 1982’de Dr. Mehmet Çavuşoğlu tarafından yayımlandı.
ESER ÖRNEKLERİ
MURABBA
Kemal-i vech ile seyrin görenler dar-ı dünyanun
Safa-yı kalb ile zevkin sürenler her temaşanun
Nazirin görmedi hergiz bu iki şehr-i zibanun
İlahi yıkma bünyadın Sitanbulun Kalatanun
*
Birinün ravzas bag-ı behişt sahnı cennetdür
Birinün devhası Tuba mişalı dürlü ni’metdür
İçinde bir nefes dirlik dirilmek hoş sa’adettür
İlahi yıkma bünyadın Sitanbul Kalatanun
*
Birinde çeşmeler aynen tüsemma selsebil olmış
Birinde hamr ırmağa akar her sü sebil olmış
Hava vü ab-ı cennetten safa-bahş u cemil olmış
İlahi yıkma bünyadın Sitanbul Kalatanun
*
Birinde kul oğulları cefa vü hışm u kin eyler
Birinde kafir oğlanı müselman kasd-ı din eyler
Görenler bu iki şehri hezaran aferin eyler
İlahi yıkma bünyadın Sitanbul Kalatanun
*
Bir zevk u safa içün behişt-i cavidanidür
Biri şevk u neşat içün Firdevs-i sanidür
Safa kanı vefa meydanı işret gülsitanıdur
İlahi yıkma bünyadın Sitanbul Kalatanun
*
Helaki bir dahi görsem Sitanbul u Kalatayı
Edeb anmaz idüm Mısr u Semerkand u Buharayı
Diri oldukça dünyada ederdüm bu temennayı
İlahi yıkma bünyadın Sitanbulun Kalatanun
GAZEL
Âşüfte eyledi beni bir şûh u şen güzel
La’lîn-kabâ vü zer-küleh ü sîmîn-ten güzel
Tûbâ-hırâm u sidre-kıyâm u semen-izâr
Bâlâ bülend ü mûy-ı miyân u beden güzel
Îsâ-nefes geçer anuñ [ammâ ki şîvesi]
Âdemler öldürür iñen âfet iñen güzel
Bitmez çemende ancılayın bir nihâl-i serv
Gül-berg-rû vü mû leb-i gonçe dehen güzel
Görse nihâl-i kaddini vakt-i hırâmda
Tutmazdı böyle kendüyi serv-i çemen güzel
Bu şekl-i şâh u bu gül ü şimşâd u nârven
Ol serv-kadde öykünür imiş iñen güzel
Şol tıfl-ı nâ-resîde Helâkî zamânede
Zâhir degül mi olacagı şimdiden güzel
KAYNAKÇA: Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 20.03.2013]
