HAYATI
19 Aralık 1926’da Aksaray’da dünyaya geldi. 9 Ağustos 2015 günü Antalya’da hayatını kaybetti. Tam adı Fikret Vesim Otyam’dır. Fikret Mayto, FO, Ali Bircan ve Elvan Can imzalarını da kullandı. Naciye Hanım ve eczacı Binbaşı Vasıf İbrahim’in (nüfus kaydı ile “Ahmet Vasıf”) oğludur. Besteci ve orkestra şefi Nedim Otyam ve şair Nusret Kemal Otyam ağabeyleridir.
Fikret Otyam, İlk ve orta öğrenimini Aksaray’da tamamladı; İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Orta Resim Bölümü’nden 1953 yılında mezun oldu. Bedri Rahmi Eyüboğlu Resim Atölyesi’nde bir süre eğitim gördü. Gece Postası, Som Saat, Dünya, Akın, Ulus ve Cumhuriyet gazetelerinde çalıştıktan sonra 1979 yılında kendi isteği ile emekliye ayrıldı. 1960 yılında haftalık siyasi dergi Söz’de genel yayın müdürü, 1998-1999’da Müdafaa-i Hukuk dergisinde yazı kurulu başkanı oldu. “Kanlı Gömlekler” adlı eseri 1983’te toplatıldı: “Mayınlar Çiçek Açmaz” sebebi ile 1988 yılında yargılandı ve beraat etti. Yurt içi ve yurt dışında pek çok fotoğraf ve resim sergisi açtı.
Fikret Otyam’ın ilk yazısı (bir gazete haberi) 1942 yılında Tasvir-i Efkar gazetesinde çıktı. Daha sonra yazılarını Varlık, Yeditepe, Yön, Türkiye Yazıları ve Nefes dergilerinde yayımladı. 1954 yılından itibaren Doğu ve Güneydoğu Anadolu gezi notlarından oluşan Gide Gide dizisi ile adından söz ettirdi. Fikret Otyam, röportajlarında Anadolu insanını başarı ile yansıtırken kendine özgü, renkli, coşkulu ve canlı bir dil kullandı.
Fikret Otyam’ın “Mayın” adlı oyunu yönetmen Ayberk Çölok tarafından 1968 yılında AST’ta sahnelendi; “Toprak” adlı senaryosunu ağabeyi Nedim V. Otyam 1952’de filme aldı.
Fikret Otyam, Harran, Hoyrat, Mayın ve Irıp ile 1962 Türk Dil Kurumu Deneme-Eleştiri ve Gezi Ödülü; 1957, 1963, 1965, 1966, 1967, 1969, 1976 ve 1977 yıllarında Ankara Gazeteciler Cemiyeti Altın Kalem Armağanı; 1998 Cumhurbaşkanlığı Büyük Kültür ve Sanat Ödülü’nü aldı.
Edebiyatçılar Derneği ve AFSAD onur üyesi olan Fikret Otyam, 1998 yılında devlet tarafından kendisine verilmiş olan “Devlet Sanatçılığı” ödülünü reddetmiştir.
ESERLERİ
RÖPORTAJ: Ha Bu Diyar (1959), Doğudan Gezi Notları (1960), Harran, Hoyrat, Mayın ve Irıp (1961), Uy Babo (1962), Topraksızlar (1963), Hû Dost (1964), Bir Karış Toprak İçin (1965), Oy Fırat Asi Fırat (1966), Korku ve Kaymakam Babo (1968), Can Pazarı, Vay Kurban, Hayvanlar ve İnsanlar (1969), Ne Biçim Amerika, Ne Biçim Rusya (1970), Karasevdam Anadolum (1976), Mayınlı Topraklar Üzerinde (1977), Adı Yemendir (1981), Şu Bizim Gazipaşa ve İsmet Paşalı Yıllar (anı-röportaj, 1984), Harran Koçaklaması (1987), Kırk Yıl Önce, Kırk Yıl Sonra (1994).
MEKTUP: Arkadaşım Orhan Kemal ve Mektupları (1975), Pavli Kardeş (1985). OYUN: Mayın (Ankara’da sahnelendi, 1968).
ÇOCUK KİTAPLARI: Can Arkadaş (1978), Ceylanlar Suya İndi (1980), Mayınlar Çiçek Açmaz (1983).