HAYATI
Karikatürist ve yazar. 30 Haziran 1932 günü Diyarbakır’a bağlı Hacıhan ilçesinde dünyaya geldi. 8 Haziran 2010’da İstanbul’da yaşama veda etti. Ferit Öngören’in cenazesi 9 Haziran 2010’da öğle namazında Zincirlikuyu Camii’nden kaldırılarak Zincirlikuyu Mezarlığı’nda defnedildi. Cemile Hanım ile madenci Bedrettin Öngören’in oğlu; şair Veysel Öngören’in kardeşi, oyun yazarı Vasıf Öngören’in ise ağabeyidir.
İlkokulu ailesinin devlet tarafından zorunlu göçle gönderildiği Kütahya’da okuyan Ferit Öngören, ortaöğrenimini 1954’te Afyon Lisesi’nde tamamladı. 1958’de İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. Bir süre serbest avukat olarak çalıştı. 1950’de Filiz (Kütahya, Tavşanlı) dergisini, Yeni a dergisini ve DİSK’e bağlı Lastik-İş sendikasının yayın organı olan Lastik-İş gazetesini çıkardı. Daha sonra Gün gazetesinde masal ve halk öykülerini resimledi. Dolmuş ve Yön dergilerinde de çizen Öngören, bir süre Gırgır dergisinin yayımına katkıda bulundu. 1970’de gazeteciliğe başladı ve Günaydın, Sabah ve Bugün gazetelerinde çalıştı. Bu gazetelerde “Selam” başlıklı günlük köşe yazıları kaleme aldı. 1963’te Ağaoğlu Yayınları’nda çıkan Steinbeck’in Bitmeyen Kavga romanına yaptığı kapak resmi nedeni ile hakkında Ceza Kanunu’nun 142. Maddesinden dava açıldı, Öngören, bu davanın sonucunda aklandı.
Edebiyat hayatına şiir ile başlayan Ferit Öngören’in öykü, deneme, eleştiri ve inceleme yazılar Filiz, Yeni a, Yeditepe, Yelken, Ataç, Köprü, Soyut, Değişim ve Şiir Sanatı gibi pek çok dergide yer aldı. Öngören’in Anadolu şiirinin başlangıcından günümüze değin ele alan incelemesi Soyut dergisinde yayımlandı. 1959’da Edip Cansever’in “Petrol” adlı şiir kitabında, 1971’de Haluk Akgün’ün “Türküleri Dinlerken” ve Orhan Kemal’in “İstanbul’dan Çizgiler” kitaplarında çizgileri ile göründü. Ferit Öngören, Semih Balcıoğlu ve Turhan Selçuk ile birlikte Karikatürcüler Derneği’ni kurucuları arasında yer aldı ve bu derneğin bir süre başkanlık görevini üstlendi.
ESERLERİ
- Yeni Mizah Hikâyeleri Antolojisi (1958)
- Petrol (1959)
- Cumhuriyet Halk Partisi Ne Olacak (1960)
- Türküleri Dinlerken (albüm, 1963)
- İstanbul’dan Çizgiler (1970)
- 50 Yılın Mizahı ve Karikatürü (Semih Balcıoğlu ile, 1973; Cumhuriyet Dönemi Türk Mizahı ve Hicvi adıyla 1983; Cumhuriyet’in 75. Yılında Türk Mizahı ve Hicvi adıyla, 1998)
- Dünya Mizah ve Karikatürü (1998).
KAYNAKÇA: İhsan Işık / Yazarlar Sözlüğü (1990, 1998) – Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Encyclopedia of Turkish Authors (2005) – Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2007, 2009) – Ünlü Edebiyatçılar (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 4, 2013) – Encyclopedia of Turkey’s Fomous People (2013), Şükran Kurdakul / Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (1971), Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (1970), Yurt Ansiklopedisi (c. IV, 1982), Atilla Özkırımlı / Türk Edebiyatı Ansiklopedisi (1982), Seyit Kemal Karaalioğlu / Resimli Türk Edebiyatçılar Sözlüğü (1982), TDE Ansiklopedisi (c. VII, 1990)