HAYATI
26 Şubat 1925’te Kilis’te dünyaya geldi. 4 Temmuz 1982 günü İstanbul’da hayatını kaybetti. Önceleri Demirtaş olan soyadını Timurtaş olarak değiştirdi. Babası Timurtaş Paşa’nın torunlarından, önce Gaziantep’te sorgu hakimliği, ardından da avukatlık yapan Kara Kadri Bey, annesi, Münevver Hanım’dır. 1954-1960 yılları arasında Balıkesir milletvekilliği yapan Haluk Timurtaş’ın ağabeyidir.
İlk ve ortaokulu Kilis’te okudu. Ortaokul sıralarında memleketinin din adamlarından din ve tasavvuf eğitimi aldı. 1939 yılında yatılı olarak girdiği Kabataş Erkek Lisesi’nden 1942 yılında “pekiyi” derece ile mezun oldu. Öğretmenleri arasında Faruk Nafiz Çamlıbel, Hafzı Tevfik Gönensay ve Nihat Sami Banarlı gibi edebiyatçılar vardı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden “XVII. Yüzyıl Şairlerinden Edirneli Güfti ve Teşrifatü’ş Şuarası” adlı tez çalışması ile mezun oldu. Prof. İ. Hikmet Ertaylan gözetiminde “Şeyhî’nin Hüsrev ü Şirin’i” adlı tez çalışması ile edebiyat doktoru unvanını aldı. Aralık 1950’de Yeni Türk Filolojisi Kürsüsü’nde Prof. Ahmet Caferoğlu’nun asistanı oldu. Bir süre öğrenim görmesi için çalıştığı fakülte tarafından Paris’e gönderildi. Yurda döndükten sonra Sarıkamış’ta askerlik görevini yaptı. “Şeyhî ve Çağdaşlarının Eserleri Üzerine Gramer Araştırmaları” konulu tezi ile doçent oldu. 1965 yılında Londra’da Şark Dilleri üzerinde bir dizi konferans verdi. Bir yıl sonra çeşitli Avrupa başkentlerinde incelemelerde bulundu. İki yüze yakın makale ve çeviri incelemeleri ile birlikte “Osmanlıca Gramer” takdim tezi ile 1967 yılında profesörlüğe yükseldi. Bir yandan akademik çalışmalarını sürdürürken, diğer yandan İktisat Fakültesi Gazetecilik Bölümü, Yüksek Öğretmen Okulu ve Türk Musikisi Devlet Konservatuvarında dersler verdi. Kıbrıs, Yugoslavya ve Romanya’da, Paris, Münih ve Londra’da mesleki araştırmalarda bulundu.
Faruk Kadri Timurtaş, Türk Kültür Ocağı başkanlığı, Türkiye Muallimler Birliği başkanlığı ve Kilis Kültür ve Dayanışma Derneği başkanlığı yaptı. Türk Kültürünü Araştırma Derneği’nin kurucuları arasında yer aldı. Türk Dil Kurumu üyesi iken dildeki sadeleştirme hareketlerinde karşı çıktı. Bu sebeple kurumdan ihraç edildi.
Timurtaş, Sabah, Cumhuriyet, Bilgi, Çınaraltı, Türk Yurdu, Hisar, Son Havadis, Tasvir, Tercüman, Orta Doğu ve Büyük Türkiye gibi dergi ve gazetelerde yayımlanan yazıları ile tanındı. Çeşitli konularda kaleme almış olduğu yazıları Mustafa Özkan tarafından iki kitapta toplandı.
ESERLERİ
ARAŞTIRMA-İNCELEME: Mehmet Akif ve Cemiyetimiz (1962), Ali Şir Nevai’nin Türk Diline Hizmetleri (1962), Osmanlıca 1 (Eski Yazı-Gramer Metinler, 1962), Şeyhi’nin Hüsrev ü Şirin’i (İnceleme-metin, 1963), Osmanlıca Grameri (1964), Dil Dâvâsı ve Ziya Gökâlp (1966), Şeyhî-Hayatı ve Eserleri (1968), İkinci Dil Kongresi ve Akademi (1969), Süleyman Çelebi-Mevlid (Vesiletü’nNecât) (1970), Şeyhî’nin Hârname’si (1971), Tarihî Türkiye Türkçesi Araştırmaları 1-Yeni Osmanlıca Metinler (1972), Yunus Emre Divanı (1972), Millî Üniversite ve Reform (1972), Tarihî Türkiye Türkçesi Araştırmaları II – Klasik ve Eski Osmanlı Türkçesi Metinleri (1974), Türkçemiz ve Uydurmacılık (1977), Eski Türkiye Türkçesi – XV. Yüzyıl Gramer-Metin-Sözlük (1977), Türk Dili (M. Kaplan ve M. Ergin ile, 1977), Uydurma Olan ve Olmayan Kelimeler Sözlüğü (1979), Tarihî Türkiye Türkçesi Araştırmaları III – Osmanlı Türkçesi Grameri (1979), Tarih İçinde Türk Edebiyatı (1981), Dil Davası (1981), Diller ve Türkçemiz (yay. haz. Mustafa Özkan, 1996), Sanat-Edebiyat Dünyasından (yay. haz. Mustafa Özkan, 1996), Millî Eğitim ve Millî Kültür (yay. haz. Mustafa Özkan, 1996), Makaleler (yay. haz. Mustafa Özkan, 1996).
DERLEME: Peyami Safa-Seçmeler (1970), Bâkî Divanından Seçmeler (1987).