HAYATI
Gazeteci-yazar ve şair. 1904’te Edirne’de dünyaya geldi. Tam adı Mehmet Faruk Gürtunca. M. Faruk Gürtunca, Büyük Anne, Figani, Gürtunca Dede, Masalcı Baba imzalarını da kullandı. Edirne İlkokulu (1918) ve Edirne İlköğretmen Okulu’nu (1922) bitirdikten sonra bir süre öğretmenlik yaptı. İÜ Dişçilik Okulu’ndan mezun oldu. Gazetecilik ve yayın hayatına atıldı; döneminin önemli çocuk dergileri Çocuk Sesi, Afacan, Gelincik ve Çocuk Gözü’nü, yetişkinler için Genç Liseli, Okul ve Öğretmen, Her Ay ve Her Hafta dergilerini çıkardı. Sahibi olduğu Yıldırım Postası, Politika ve Hergün (12 Mayıs 1947’de çıktı, 1957-60 arasında Hergün Ekspres adıyla yayımını Ankara’da sürdürdü) gazetelerinde başyazarlık yaptı. 1957-60 döneminde Demokrat Parti İstanbul milletvekiliydi; 1960’taki ihtilalden sonra bir süre Yassıada’da tutuklu kaldı. 1975’te Hergün’ü devrederek gazeteciliği bıraktı. Eğitsel, milli ve epik çocuk şiirlerinin yanı sıra tarihsel konuları ele alan oyunlar yazdı.
ESERLERİ
Şiir:
- İlk Memba, 1923
- Çocukların Şiir Kitabı, 1928
- Bu Arslana Dokunmayın, İst.: Ülkü Kitap Yurdu, 1939
- 30 Ağustos Zafer Aslanları, İst.: Ülkü Kitap Yurdu, 1939
- Atatürk’e Ağıt: Millete Destan, İst.: Ülkü Kitap Yurdu, 1944
- 23 Nisan Şiirleri, Manzum Okul Piyesleri, Şarkılar, İst.: Ülkü Kitap Yurdu, 1943
- Kaside-i Varak, İst.: Ülkü Mtb., 1945
- Dokunmayın Bu Vatana, İst.: Ülkü Kitap Yurdu, 1946
- Tuna Gülü, İst., 1949
- İzmit’te Feci Bir Şekilde Batan Vapurun Kurbanları Destanı, İzmit: Çelikcilt Mtb., 1958
- Kıbrıs Destanı, İst.: Ülkü, 1964
- Fatih Sultan Mehmet, 1979
Manzum Oyun:
- Kanlı Akşam, 1927
- Zafer Yıldızları İnkılaplarımız, İst.: Okul ve Öğretmen Mecmuası, 1936
- Anadolu, İst.: Ülkü Mtb., 1939
- Dağ Başında Aşk, İst.: Ülkü Kitap Yurdu, 1939
- Küçük Şehit, İst.: Ülkü Kitap Yurdu, 1943
- Öğretmen Kalbi, İst.: Ülkü Kitap Yurdu, 1943
- Oğuz Han, İst.: Ülkü Kitap Yurdu, 1944
- Büyük Hakan Alparslan, İst.: Selçuklu Tarih ve Medeniyeti Enstitüsü, 1971
Diğer:
- Hayat Suyu, İst.: Ülkü Kitap Yurdu, 1944
- İnönü Anadolu’ya Nasıl Geçti?, İst.: Ülkü Kitap Yurdu, 1944
- Yahya Kemal, İst.: Ülkü Mtb., 1949
- Elli Yıllık Kalem Büyükleri, İst.: Ülkü Mtb., 1953
- Peygamberler Tarihi, İst.: Sağlam, 1979
- Âdem ile Havva ve Peygamberler Tarihinden Seçilmiş Kıssalar, İst.: Sağlam, 1982
- Edirne Erkek İlköğretmen Okulu’nun 87. Kuruluş Yıldönümü Kutlanırken, 15 Mart 1969
- Sevgili Üstat Münif Fehim, İst.: Ülkü Mtb., 1970
- Ferhat ile Şirin, İst.: Sağlam, 1982.
Çeviri-Sadeleştirme:
- Orman Prensi Ceylan Bambi (F. Salten), İst.: Ülkü Kitap Yurdu, 1945
- Peygamber Efendimizin Hayatı (Erzurumlu Mustafa Darîr Gözsüz’ün Siyer-i Nebî’si), İst.: Ülkü, 1963
- Leylâ ile Mecnun (Genceli Nizami), İst.: Ülkü Kitap Yurdu, 1966
- Seyyit Battal Gazi, İst.: Ülkü Mtb., 1966
- Ne İstiyoruz? (R. Dutschke vd), İst.: Altın, 1968
- Hadîkatü’s-Suadâ: Saadete Erenlerin veya Kerbelâ Şehitlerinin Bahçesi (Fuzuli), İst.: Ülkü Kitap Yurdu, 1970
- Delâil-i Hayrât Şerhi (Muhammet Kara Davut Efendi), İst.: Sağlam, 1977
- Kimyâ-yı Saadet (İmam Gazali), İst.: Sağlam, 1977
- Leylâ ile Mecnun (Fuzuli), İst.: Sağlam, 1977
KAYNAKÇA: Nebioğlu, 333; Necatigil, İsimler, 181; “Gürtunca, M. Faruk”, TDEA, III, 426; Kurdakul, Sözlük, 303; Karaalioğlu, 255; Gönç, II, 81.