- HAYATI
XIX. yüzyıl şairlerinden. 1820’de Bursa’da doğdu. 1894’te İstanbul’da hayatını kaybetti. Adı Mustafa Eşref’tir. Medrese öğrenimini tamamladıktan sonra İstanbul’a gitti. Harbiye’yi bitirerek subay oldu. 1876/77 Osmanlı – Rus savaşındaki yenilgiden sorumlu tutulanlar arasında bulunduğundan Limni’ye sürüldü. Bir süre sonra İstanbul’a döndü. Encümen-i Şu’ara’ya da katılan Eşref Paşa, topluluğun genç şairi Kemal’e “Namık” mahlasını veren şairdir.
ESERLERİ
Divan’ını hayatta iken düzenleyip bastırmıştır.
ESER ÖRNEKLERİ
GAZEL
Olur olmaz suhan şayan-ı hürde-dan olmaz
Tanin-i babdan bir güne ma’na müsteban olmaz
Sorulmaz merd-i kamil suk-i ehliyyetde cahilden
Zer-i mahbub muhtac-ı mihakk-i imtihan olmaz
Hayal-i hamdır hamyaze-i üftedegan artık
Demiş kim mive-i gül-busum ol serv-i revan olmaz
Periler mahv olur ol aftabın devr-i hüsnünde
Edince mihr tal’at şehrde encüm ıyan olmaz
Zülal-i nazmı ta’rif istemez kand-i mükerrerdir
Olur şa’ir velik Eşref gibi şirin-zeban olmaz
BEYT
Oldu üstad-ı ma’arif bütün evlad-ı vatan
Cühela kalmadı şimdi ulemadan ayrı
NAMIK KEMAL’E YAZDIĞI MAHLAS-NAME KIT’ASI
Hafîd-i ekremi Abdullatîf Paşa’nın
Kemâl Beg ki mücessem kemâldir tahkîk
Zehî ki kesb-i kemâlâta bezl-i himmet idüp
Lebîd-i tab’ına yâr oldı bikr-i fikr-i dakîk
Okur Kemâl-i Hucendî kemâline tahsîn
İder tabî’atını rûh-ı Enverî tasdîk
Dehân-ı kilkinin âvâresi siyâkat-ı feyz
Devât-ı fikrinin âşüftesi hat-ı ta’lîk
Cemâl-i tab’ına meftûn arâyis-i ilhâm
Kemâl-i nazmına merhûn nefâyis-i tevfîk
Uluvv-i kadrine Allâhu Ekber oldı İmâd
Devâm-ı ömrüdür eyyâm-ı umre vü teşrîk
Sabâh-ı feyzini kılsa ihâle-i iksîr
Sabûh-ı fikrine mîzâb-ı vahy olur inbîk
Metîn selâset-i endîşesi ta’âlallâh
Ki şi’rini ider i’câz u vahy ile tatbîk
Muhibb-i Âl-i Abâ’dır o safder-i irfân
Hemîşe feyz-i Alî’dir ana sühanda refîk
Güzîde mersiye-gûdur ki Kerbelâ kerbin
Yazar sahîfe-i feryâdda arîz ü amîk
Kabûl kıldı tevâzu’la nutk-ı nâçîzim
İdince zâtına Nâmık tahallüsün teşvîk
Zihî telemmüz-i mergûb u habbezâ üstâd
Biri me’âl-i tevâzu’ biri müfâd-ı şefîk
Senâsı havsala-i zabta sıgmaz ey Eşref
Du’â-yı mahlasını eyle ba’dezîn tensîk
Hemîşe mahlas-ı pâkiyle mısra’-ı ömrün
Kıla nemîka-i te’yîdde Hudâ tenmîk
KAYNAKÇA: Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmed Nail Tuman, Tuhfe-i Nâ’ilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I. Ankara: Bizim Büro Yay.