HAYATI
Roman yazarı. 1 Ekim 1936’da (nüfus kaydı ile) Manisa’nın Alaşehir ilçesinde dünyaya geldi. Bir aşçının oğludur.
1951’de ortaokuldan mezun olan Erol Toy, İzmir’de önce kol emeğine dayalı işler, daha sonra sigortacılık ve banka memurluğu yaptı. Çalıştığı bankanın İstanbul’daki bir şubesine atandıktan sonra sendikacılık yapmaya başladı. 1973’ten sonra ise kendini yazı çalışmalarına verdi. Yazko’nun çıkardığı Soyut dergisinin yöneticilik görevini üstlendi. 1986’da Gölge Adam dergisinde çalıştı.
Erol Toy, edebiyata 1952’de İzmir’de Çınar dergisinde yayımlanan bir öykü ile girdi. Yazar adını, asıl “Bir Memleket Gerçeği” konulu Ali Naci Karacana Yarışması’nda bir röportajında üçüncülük kazanarak (Yaşadıklarının Farkında Olmadıklarımız, 1952) ile duyurdu. Sonraki yıllarda Yön, Cumhuriyet ve Akşam gibi dergi ve gazetelerde inceleme ve araştırma yazıları yayımladı. Öykü denemelerinden sonra çalışmalarını romanda yoğunlaştırdı. Türkiye’nin tarihsel gelişimindeki toplumsal oluşumları konu edindiği romanlarında yaşanan çelişkileri, olguları yorumlama amacını güderek gerçekliği toplumcu bakış açısıyla vermek istedi. Erol Toy, bir yapıtı “Iğrıp” dışında biçim denemelerine girişmeden klasik öyküleme tekniğini yeğledi. Bir iş insanının yaşamını konu edindiği “İmparator” (1973) adlı romanı yirmi dördüncü basıma ulaşmasıyla (1980), hemen her yapıtının birkaç kez basılması ile döneminin en çok okunan yazarlarından biri oldu. Toy, bir yarışma ile adını duyurmasına rağmen, yapıtları ile herhangi bir yarışmaya katılmamayı da bir ilke edindi.
ESERLERİ
Öykü:
- Yenilgi, İst.: Yenilik B., 1967
Roman:
- Toprak Acıkınca, 2 c., İst.: Ararat, 1968
- İmparator, İst.: May, 1973
- Azap Ortakları, 2 c., İst.: May, 1973
- Acı Para, İst.: May, 1974
- Gözbağı, İst.: May, 1976
- Son Seçim, İst.: May, 1977
- Doruktaki Öfke, İst.: Tekin, 1977
- Iğrıp, İst.: May, 1977
- Kuzgunlar ve Leşler, 2 c., İst.: Tekin, 1978-79
- Zor Oyunu, Ank.: Tomurcuk Mtb., 1980
- Son Çağrı, İst.: Yaz, 1983
- Avcı Kekliği, İst.: Yaz, 1983
- Yitik Ülkü I, İst.: Çağdaş, 1995
- Yitik Ülkü II, İst.: Çağdaş, 1995
- Arinna’nın Gölgesi, İst.: Yaz, 2000
- Yitik Ülkü III, İst.: Yaz, 2002
- Sır Küpü, İst.: Yaz, 2004
Masal:
- Fareler Cumhuriyeti: Bir Çocuk Masalı, İst.: Arkadaş, 1975
- Altın Saray, İst.: Arkadaş, 1980
Oyun:
- Pir Sultan Abdal, İst.: İzlem, 1970
- Toplu Oyunları I (Meddah, İpteki, Kadınlar Matinesi), İst.: Mitosboyut, 2009
- Basılmamış Oyun:
- “Parti Pehlivanı”, 1970
- “Meddah”, 1971
- “İzmir’in İçinde”, 1973
- “İpteki”, 1973
İnceleme-Deneme:
- Türk Gerilla Tarihi, İst.: Ahmet Sarı Mtb., 1970
- Bal Tutanlar, İst.: May, 1976
- Günü Gününe, İst.: Yalçın, 1981
- Aydınımız İnsanımız Devletimiz, İst.: Matbaa 81, 1982
- Aydın ve Çağı, İst.: Tomurcuk Mtb., 1982
Anı:
- Yazko’nun Öyküsü İst.: Yaz, 2007
KAYNAKÇA: Necatigil, İsimler, 364; Özkırımlı, TEA, IV, 1133; “Toy, Erol”, TDEA, VIII, 373; Fethi Naci, Türkiye’de Roman, 349-350; E. Toy, “Bir Romanın Oluşumu: Zor Oyunu/Yazarken”, Gösteri, S. 2 (Ocak 1981); Necatigil, Eserler, 12, 369; Kurdakul, Sözlük, 607-608; Işık, 592, Karaalioğlu, 567.