HAYATI
Şair. 1900’da Diyarbakır’da dünyaya geldi. 27 Kasım 1977’de Ankara’da yaşama veda etti. Tam adı Cemal Ethem Yeşil’dir. Birinci Dünya Savaşı’nda Kafkas Cephesinde şehit düşen Dr. Binbaşı Edhem Hakkı Bey’in oğludur.
1921’de Mülkiye Mektebi’nden mezun olan Cemal Yeşil, bir süre Maliye Vekaleti’nde müfettiş muavini olarak çalıştı. Sonraki yıllarda müfettişlik, Bütçe ve Mali Kontrol umum müdürlüğü yaptı. 1938’de bakanlık müsteşarlığı görevine getirildi. 1942-47 yılları arasında Başbakanlık müsteşarlığı, 1945-50 arasında ise Cumhurbaşkanlığı genel sekreterliği görevlerinde bulundu. 1950’den sonra Dış İşleri Bakanlığı’nda görev alan Cemal Yeşil, daha sonra Kabil büyükelçiliği, Budapeşte büyükelçiliği, Dış İşleri Bakanlığı baş hukuk müşavirliği ve Varşova büyükelçiliği görevlerini üstlendi. 1965’te yaş haddinden emekliye ayrıldı.
Cemal Yeşil, 1919’da kaleme alığı “Mülkiye Marşı” ve Varlık dergisinde yayımlandığı rubaileri ile adından söz ettirdi. Yeşil, rubailerinde günümüz Türkçesini ustalıkla kullandı; bu türe hem öz hem de iç uyum yönlerinden katkıda bulundu. Bir rubaisinde “hem cilveli, hem ufak tefek bir taze” biçiminde nitelediği bu türe “gündelik özel yaşantılarından gelme içten bir sevimlilik de ekledi” (Behçet Necatigil). Cemal Yeşil’in “Ver Saki” adlı şiiri Refik Fersan tarafından bestelendi. Gazete ve dergilerde kalan şiirlerinden başka rubailerini topladığı bir kitabı da bulunmaktadır. Ölümünden sonra rubailerinden bazıları kitaplaştırıldı.
Şükran Kurdakul, Cemal Yeşil hakkında Mülkiye Marşı ile tanınan Yeşil, Varlık dergisinde yayımladığı rubailerinde günümüz Türkçe’sini ustalıkla kullandı; bu türe hem öz, hem iç uyum yönünden katkılarda bulundu. Nurullah Ataç’ın belirttiği gibi, sesini yükseltirken haykırıya kaçmayan, en acıklı konulara değinirken bile gülümsemeyi bırakmayan duygan bir hava getirdi” değerlendirmesinde bulundu.
ESERLERİ
ŞİİR
- Rubailer (1950)
- Rubailer II (1979).
KAYNAKÇA: İhsan Işık / Yazarlar Sözlüğü (1990, 1998) – Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Encyclopedia of Turkish Authors (2005) – Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2007, 2009) – Ünlü Edebiyatçılar (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 4, 2013) – Encyclopedia of Turkey’s Fomous People (2013), : Mücellidoğlu Ali Çankaya / Yeni Mülkiye Tarihi ve Mülkiyeliler (c. IV, 1968), Yurt Ansiklopedisi (c. IV, 1982), Şevket Beysanoğlu / Diyarbakırlı Fikir ve Sanat Adamları (c. 2, 1997, s. 416-417), Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. bas. 1999), Şükran Kurdakul / Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (gen. 6. bas. 1999), TBE Ansiklopedisi (2001), Mehmet Nuri Yardım / Edebiyatımızın Güleryüzü (2002), Halil Soyuer / Şair Dostlarım (2004)