HAYATI
3 Mart 1933’te Şanlıurfa’da dünyaya geldi. 8 Ağustos 1998 günü İstanbul’da hayatını kaybetti. Hatice Hanım ve polis memuru Şükrü Yıldız’ın oğludur. İlk ve orta eğitimini babasının görev yaptığı Van, Kastamonu, Nizip, Urfa ve Adana’da tamamladı. 1950 yılında İstanbul Erkek Sanat Enstitüsü’nü bitirdi. Daha sonra İstanbul Matbaacılık Okulu’ndan mezun oldu. Çalışmaya hayatına dizgi operatörlüğü ve öğretmenlik yaparak başladı. Almanya’ya giderek Heidelberg Matbaa Makineleri Fabrikası’nın montaj bölümünde çalıştı. Yurda döndükten sonra İstanbul’da kurduğu Asya Matbaası’nı işletti.
Bekir Yıldız’ın ilk eseri 1951 yılında Tomurcuk adlı çocuk dergisinde çıktı. Ardından yazı ve öyküleri Yeditepe, May, Halkın Dostları, Yeni a ile Yazko Edebiyat dergilerinde yayımlandı. Adını duyurması konularını Urfa ve yöresinden alan öykülerinin yer aldığı Reşo Ağa kitabı ile oldu.
Öykülerinde Güney Doğu Anadolu insanının yaşamını, bölgenin töre ve geleneklerini, ağa-köylü ilişkisini, yörede yaygın olan kaçakçılık ve kan davası gibi konularını işledi. Almanya’da yaşayan Türklerin toplumla uyumsuzluğunu, iç çatışmalarını konu edindiği Türkler Almanya’da adlı romanının ana karakteri Yücel, yazarın kendi biyografisinden belirgin özellikler taşımaktadır. Roman, kuruluş ve anlatım basitliklerine karşın, çarpıcı gözlemleri ve eleştirel yaklaşımı ile dikkat çekicidir. Almanya’da işçi göçünün ortaya çıkardığı sorunlara erken tarihlerde parmak basması açısından da Türk romanında ayrı bir yeri vardır. Halkalı Köle adlı eserinde ise kendi yaşamından hareketle evlilik kurumunu irdelemiştir.
S. Duru’nun iki öyküsünden “Bedrana” ve üç öyküsünden “Kara Çarşaflı Gelin” filmlerini yaptı. “Çark” adlı öyküsü 1987 yılında M. Hiçdurmaz tarafından; Harran’ın bir bölümü “Umut Zamanı” adı ile 1987’de H. Kara tarafından ve “Darbe” 1990’da Ü. Efekan tarafından filme alındı.
Türkiye Yazarlar Sendikası üyesi olan Bekir Yıldız, Kara Vagon adlı eseri ile 1968 May Edebiyat Ödülü, Kaçakçı Şahan ile 1971 Sait Faik Hikaye Armağanı, Darbe ile Milliyet Yayınları Roman Yarışması Birincilik Ödülü; Allah’ın Gölgesinde Koşanlar ile de 1991 Yunus Nadi Röportaj Ödülü’nü almıştır.
Necati Mert, Bekir Yıldız’ın eserleri hakkında şu değerlendirmeyi yapar: “Bekir Yıldız’ın öyküleri toplumsal alan bakımından üç öbeğe ayrılır. Öyküsü en çok yazılanı, sanırım Güneydoğu’dur. Ağalı, töreli bu düzeni bütün çarpıklığıyla anlatır Bekir Yıldız. Ağaların insafsızlığı, gaddarlığı, törelerin katılığı işlenir bu öykülerde. Sabahattin Ali-Orhan Kemal çizgisine katkısı da inkâr edilemez Bekir Yıldız’ın. Zira az buz değildir: Kısadır öyküsü. Gergin ve gerilimlidir. Karizmalıdır. Az bilinir hatta hiç bilinmez bir bölgeden söz açar. Yurtdışına da uzanır. Dili kısa cümlelidir, yaslanmış sayılamayacak kadar şiveli olup deme, benzetme, niteleme, resmetme bakımlarından özgündür.”
ESERLERİ
ROMAN: Türkler Almanya’da (1966), Halkalı Köle (1980), Aile Savaşları (1984), Kerbela (1987), Darbe (1989).
HİKÂYE: Reşo Ağa (1967), Kara Vagon (1969), Kaçakçı Şahan (1970), Sahipsizler (1971), Evlilik Şirketi (1972), Beyaz Türkü (1973), Alman Ekmeği (1974), Dünyadan Bir Atlı Geçti (1975), İnsan Posası (1976), Demir Bebek (1977), Güneydoğu Öyküleri (Kara Vagon ve Kaçakçı Şahan, 1979), Mahşerin İnsanları (1982), Bozkır Gelini (1985), Seçilmiş Öyküler (1989). RÖPORTAJ: Harran (1972), Yaman Göç (1983), Allah’ın Gölgesine Koşanlar (1991).
ÇOCUK KİTABI: Ölümsüz Kavak (1980), Arılar Ordusu (1980), Şahinler Vadisi (1981), Canlı Tabanca (1981).
DENEME: Yargılayan Zaman İçinden Konuşmalar – Soruşturmalar – Yazılar (1984).
