HAYATI
Bir koşmada adı geçen Aşık Halil, XVIII. Yüzyılda yaşamış olan bir halk şairimizdir. Şiir ve musikiye büyük önem veren “İlhami” mahlası altında manzumeler yazıp besteler yapan III. Selim devrine ait olan şiirlerinden, XVIII. Yüzyılda yaşamış olduğunu anlamaktayız.
Aşık Halil Bursalıdır. Fakat şairin hayatı hakkında bir şey bilmemekteyiz. Yalnız şurası muhakkak ki şöhreti pek yayılmamış olan Aşık Halil, divan edebiyatının aşık edebiyatına fazlasıyla tesir ettiği bu asırda halk ağzından, halk deyişlerinden uzaklaşmamıştır. Şairin Bursalı olmasına ve İstanbul gibi divan şiirin ağır bastığı büyük bir şehre yakın olmasına rağmen şiirlerinde halk deyişlerine ağırlık vermesi, ona halk şairleri arasında haklı bir değer yükler.
ESER ÖRNEKLERİ
I
Ay efendim hasretinden
Eh edip ağlar gezerim
Gece gündüz firkatinden
Sinemi dağlar gezerim
Kaçan kim dedik elveda
Yanıptur dil-ü can oda
Kalıp yas ile ben geda
Karalar bağlar gezerim
Gam kasavet oldu narım
Cemalindir intizarım
Hiçbir yerde yok kararım
Su gibi çağlar gezerim
Aşık Halil’in ciğer-hun
Kalmışım mihnette zebun
Aşkın dile olup mecnun
Sahralar dağlar gezerim
II
Haktan inayet olunca
Kulun etmez melil derler
İsmin diline alınca
Şeytan olur zelil derler
Mevla’nın bir Hadi
Zikredene olur dadi
Kendi birdir bin bir adı
Bir ismine celil derler
Tutun Hazret’in sünnetin
Öksüz bırakmaz ümmetin
Eder ol Hakka minnetin
Bizim için delil derler
Bulunurken elde varlık
Çalış göster bir yararlık
Varacak yer pek karanlık
Ömrümüze kalil derler
Cennet olsa mekanımız
Arzular anı canımız
Sual ederse şanımız
İsmimize Halil derler
III
Kıvrılıp yassılan yollar
Garip midir bencileyin
Çağlayuben akan seller
Garip midir bencileyin
Eğer gece eğer gündüz
Hep onunla eğleniriz
Gök yüzünde olan yıldız
Gerip midir bencileyin
Gözden akan kanlı yaşlar
Yüreğim yarası işler
Yuvadan ayrılan kuşlar
Garip midir bencileyin
Çağlayuben akan seller
Her seherde esen yeller
Beylikten ayrılan kullar
Garip midir bencileyin
Halil eydür iki nişan
Yürekte kaynayıp coşan
Sevdiğinden ayrı düşen
Garip midir bencileyin
KAYNAKÇA: M. F. Köprülü, Türk Saz Şiiri