HAYATI
1 Ocak 1935’te Kadirli, Adana’da dünyaya geldi. 24 Haziran 2008’de Ankara’da hayatını kaybetti. Ali Memet, Aliş Güneyli ve Güney Çetin imzalarını da kullandı. Zeynep Aymı Hanım ile çiftçi Durdu Mehmet Püsküllüoğlu’nun oğludur. Kadirli Cumhuriyet İlkokulu ve Kadirli Ortaokulu’ndan sonra başladığı Mersin Lisesi’ndeki eğitimini sağlık sorunları sebebi ile yarım bırakmak durumunda kaldı.
Avukat katipliği, gazetecilik ve yayımcılık yaptı; 1959 yılında İstanbul’da Çevre Yayınevi’ni kurdu. 1960 yılında Kadirli’de on iki sayı yayımlanan Karacaoğlan adlı haftalık gazeteyi çıkardı. 1960-1983 yılları arasında Türk Dil Kurumu’nda Yayın ve Tanıtma Kolu uzmanı olarak çalıştı ve buradan emekliye ayrıldı. Ankara Radyosu’nda “Kitap Saati” ve “Anadilimiz Özdilimiz” programlarını hazırlayıp sundu. Ulus gazetesinin haftalık sanat ve edebiyat sayfasını yönetti. Şiir dergisi Yusufçuk’u çıkardı. Öz Türkçe Sözlük kitabı toplatıldı ve beraat etti; Kırlangıçın Kanat Vuruşu adlı çocuk kitabı savcılık kararıyla soruşturuldu ve takipsizlik kararı verildi.
İlk şiiri 1951 yılında Kaynak dergisinde çıktı. Doğayı, sevgiyi ve toplumsal sorunları işlediği şiirlerini ve yazılarını Varlık, Hisar, Türk Düşüncesi, Türk Sanatı, İstanbul, Değişim, Türk Dili, Papirüs, Dost, Oluşum, Yusufçuk ve Çağdaş Türk Dili dergileri ile Akşam, Vatan, Cumhuriyet ve Ulus gazetelerinde yayımlandı. “Mağara” adlı radyo oyunu Türkiye Radyoları’nda seslendirildi. İlk şiirlerinde halk şiirinin düşünce ve duyarlılığından yararlandı. 1960’tan itibaren şiirlerindeki İkinci Yeni ve toplumcu şiir anlayışının olanaklarını kullanarak açık ve yalın bir anlatımla kendi şiirini kurdu. Ali Püsküllüoğlu bir söyleşisinde “Benim şiirim, benim kuşağımın şiiri herkesi ilgilendirmeyen şiirdir. Benim şiirim sessizliğin, usun ve kararlığın tadının şiiridir” dedi.
Dil Derneği ve Edebiyatçılar Derneği kurucu üyesi olan Ali Püsküllüoğlu, “Gül, Sevgili Yurdum” dosyasıyla 1983 Toprak Şiir Ödülü, Nasrettin Hoca ile 1981 TDK Çocuk Yazını Ödülü’nü almıştır.
Atilla Özkırımlı, Ali Püsküllüoğlu hakkında şu değerlendirmeyi yapar: “İlk şiirlerinde halk şiirinin etkisi görülür. İkinci Yeni çizgisine bağlanabilecek (şiir) denemelerini yalın, toplumcu sanat anlayışının egemen olduğu şiirleri izledi. Anadolu duyarlığıyla beslenen, kendine özgü bir şiiri geliştirdi”.
ESERLERİ
ŞİİR: Pembe Beyaz (1955), Aydınlık İçinde (1956), Karanlli Saksı (1958), Uzun Atlar Denizi (1962), Sırtımızda Kızgın Güneş (1965), Unutma Onları (1976), Yaz ve Yağmur (1978), Gül Sevgili Yurdum (1984), Eskidikçe (1992), Seçilmiş Şiirleri (1996), Babadat (toplu şiirler, 1998-2005).
DİL-SÖZLÜK: Öz Dilimiz (1966), Konuşmalar (1966), Öz Türkçe Sözlük (1966), Yaşar Kemal Sözlüğü (1974), Öz Türkçe Kılavuzu (1980), Çağdaş Türkçe Sözlük (1980), Ortaokullar İçin Türkçe Sözlük (1980), Seçilmiş Çocuk Adları Sözlüğü (1981), İlkokullar İçin Örnekli‑Resimli Türkçe Sözlük (1988), Türkçe Sözlük (küçük, 1991), Türkçenin Yazım Kılavuzu (1991), Arkadaş Türkçe Sözlük (1994), Türkçe Deyimler Sözlüğü (1995), Türk Atasözleri Sözlüğü (1995), Türkçe Sözlük (1995), Edebiyat Sözlüğü (1996), Türkçenin Argo Sözlüğü (1996), Öğrenciler İçin Temel Deyimler Sözlüğü (1996), Türkçedeki Yabancı Sözcükler Sözlüğü (1997), Öğrenciler İçin Resimli Türkçe Sözlük (1998), İlköğretim İçin Seçme Atasözleri Sözlüğü (2000), İlköğretim İçin Temel Deyimler Sözlüğü (2000), Yazım Kılavuzu (2001), İlköğretim İçin Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü (2004). SEÇKİ: Sevgi Şiirleri Antolojisi (1955), Şiirimizin Dört Ahmedi (1959), Yeni Türk Tiyatrosu (1969), Türk Halk Şiiri Antolojisi (1975).
ANLATI: Efsaneler (1971), Türk Halk Öyküleri (1982).
ÇOCUK KİTABI: Okumaya Geçiş Kitabı (1976), Çocuklara Şakacı Şiirler (1977), Kırlangıcın Kanat Vuruşu (1979), Nasrettin Hoca (1980), Anadolu Söylenceleri (1983), Bektaşi (1987), Afacan Cem (10 kitaplık dizi, 1990).
ÇEVİRİ: Açlar (oyun, William Saroyan’dan, 1962).
