HAYATI

1 Mart 1933 günü Bursa’nın İnegöl ilçesinde dünyaya geldi. Tam adı Ahmet Necdet Sözer’dir. Remziye Hanım ile İnegöl Özel İdare memurlarından Abdurrahim Sözer’in oğludur. İlk ve orta okulu İnegöl’de okudu. İstanbul Çapa Erkek Erkek Lisesi’ni, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü’nü ve Çapa Yüksek Öğretmen Okulu’nu bitirdi. Van, Konya ve Finike’de öğretmenlik yaptı. 1961 yılında Erzurum Atatürk Üniversitesi’ne asistan olarak girdi. 1963’te “Erzurum Ovasının Beşeri ve İktisadi Coğrafyası” konulu tez çalışması ile doktor unvanını aldı. Aynı yıl Almanya’ya gitti. Münih Üniversitesi ve Bavyera Devlet Kitaplığı’nda iki yıl çalıştı. 1965 yılında yurda döndü. 1967’de doçent, 1974’te profesör oldu. 1977’ye kadar Atatürk Üniversitesi’nde öğretim üyeliğinin yanı sıra çeşitli idari görevler üstlendi. Muğla İşletmecilik Yüksek Okulu, Ege ve Bursa Uludağ üniversitelerinde çalıştı. Doğu ve Güney Doğu Anadolu bölgeleri üzerine bir çok araştırma yaptı. 1997 yılında kendi isteği ile emekliye ayrıldı.

Ahmet Necdet “Gece Yarısı Şiirleri” başlıklı ilk şiirlerini Bursa’da çıkan Uludağ dergisinde yayımladı. Daha sonra Yeditepe, Varlık, Broy, Çağdaş Eleştiri, Çağdaş Eleştiri, Adam Sanat, Biçem, Düşlem, İnsancıl ve Kedi dergilerinde yazılar kaleme aldı. 1968-1969 yılları arasında Erzurum’da tek yapraklık Deneme dergisini çıkardı. Şiir antolojileri ve Fransız edebiyatından Türkçeye kazandırmış olduğu çevirileri ile adından söz ettirdi. Joshua Sobol’den çevirdiği “Getto” adlı oyunu İstanbul’da Tiyatro-Ti’de sahnelendi.

Türkiye Yazarlar Sendikası, Edebiyatçılar Derneği ve PEN Yazarlar Derneği üyesi olan Ahmet Necdet, Gün Yüzleri adlı eseri ile 1994 TDK Şiir Ödülü, Aşk Ey! ile 2002 Yunus Nadi Şiir Ödülü’nü almıştır.

Ahmet Günbaş, Ahmet Necdet hakkında şu değerlendirmeyi yapar: “Ahmet Necdet şiirinin içine girmeyenler, onu biçem eskisi bir şair olarak görebilir. Dış görünüşü içe yansıtmak yanılgıya düşürür bizi. O, geleneği savsaklamayan, Divan Şiirinden aldığı ‘söz kuyumcusu’ inceliğini halk şiirinin lirik yakınlığı ile birleştiren bir dokuya sahiptir. Dil de, gerçeklik de eskiden ileridir. Etkilenim alanının galerisi oldukça zengin ve karmaşıktır. Şiire aşkla indiği saatlerde Fuzulî’si, Şeyh Galib’i, Nedim’i, Yunus’u Karacaoğlan’ı saf tutup karşıcı çıkarlar. Bir başka kapıdan Baudelaire, Apollinaire, Aragon, Yesenin gibi aşkla mayalanmış şiir meczupları usul usul içeriye dolar. Sözün bir taşını yerine koymada, kendinden önceki olanakları ve benzer ustalıkları gözardı etmez Ahmet Necdet. Karşıtlığa, ironiye, mecaza, eğretilemeye yeni görevler yükler.”

ESERLERİ

ŞİİR: Uzuneşek (1977), Ne Çok Enkaz (1988), Sana Bunca Yangından (1991), İnegöl Hey İnegöl (1992), Gün Yüzleri (1992), Kün (1994), Ay Kasidesi (1995), Zümrüt Longa (1998), Bir Can Yongasıdır Aşk (toplu şiirleri ve yeni şiirleri, 1998), Aşk Ey (2001), Haiku Kuşu (2004), İnce Divan (2004).

DENEME-İNCELEME: Bir Bölük Ankâ (2003).

ANTOLOJİ: Çağdaş Fransız Şiiri (1959), Modern Türk Şiiri Yönelimler / Tanıklıklar / Örnekler (1993), Bugünün Diliyle Divan Şiiri Antolojisi (1995), Baudelaire‘den Bugüne Fransız Şiiri Antolojisi (1997), Tekke Şiiri (1997), Latin Şiiri Antolojisi (Jean Louis Mattei ile birlikte, 1998), Aşklar Şiirle Kanar (1999), Yahya Kemal‘den Günümüze Tematik Türk Şiiri Antolojisi (2000), Rus Şiirinin Gümüş Çağı (2004).

TİYATRO: Kraliçe Stratonike (2000, şiirli oyun).

ÇEVİRİ: Bademlerden Say Beni (Paul Celan‘dan, Gertrude Durusoy ile, 1983), Dünya Gülü (G. Apollinaire‘den, G.D. ile, 1986), Mutlu Aşk Yoktur (Louis Aragon‘dan, G.D. ile, 1988), Akşamları Kalbim (Georg Trakl‘dan, G.d. ile, 1991), Kırk Kötülük Çiçeği (Charles Baudelaire‘den, 1992), Haşhaş ve Bellek (Paul Celan‘dan, G.D. ile, 1994), Zamanın Kırmızısı Dudaklarda (P. Celan‘dan, G.D. ile, 1996), Telefon Kulübesi (A. Voznesenski‘den, G.D. ve Mirbatır Husanov ile, 1997), Alkoller (G. Apollinaire‘den, G.D. ve J. Louis Mattei ile, 1997), Getto (oyun, Joshua Sobol‘dan, 1994; bu oyun İstanbul’da sahnelendi, Ankara’da hâlâ sahnelenmektedir), Şairin Ölümü (Lermontov‘dan, K. Miziev ile, 2000), Dr. Jivago‘nun 17. Bölümü (Boris Pasternak‘tan, K. Miziev ile, 2001), Kafkas Şiirleri (Kaysın Kuliev‘den, K. Miziev ile, 2002), Aşk Şiirleri (Puşkin’den, K. Miziev’le birlikte, 2003), Bir Çift Kuğudur Yârin Elleri (S. Yesenin’den, 2003), Yevgeniy Onegin (Puşkin’den, 2003), Sonsuzluk Benimle Var (B. Pasternak’dan, 2004), Nedir Yaşamın Gizi (Ö. Hayyam’dan, 2004), Mirabeau Köprüsü (G. Apollinaire’den G.D. ile, 2004).

Paylaş