HAYATI
Şair ve hukukçu. 5 Haziran 1932 günü Tokat’ın Niksar ilçesinde dünyaya geldi. Bazı yapıtlarını GÜN-ÖZ imzası ile kaleme aldı. Kadriye Hanım ile öğretmen Mahmut Halis Özden’in oğludur.
İlk ve orta öğrenimini Niksar’da tamamlayan Yekta Göngör Özden, 1951’de 4 Eylül Lisesi’ni bitirdi. 1956’da Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. Bir süre öğretmenlik yaptı. Daha sonra Sağlık İdaresi Yüksek Okulu’nda öğretim görevlisi ve serbest avukat olarak çalıştı. 1979’da Anayasa Mahkemesi üyeliğine getirildi. 1991’de Anayasa Mahkemesi başkanlığı görevini üstlendi.1998’de kendi isteği ile emekliye ayrıldı. Bir süre Atatürkçü Düşünce Derneği Başkanlığı yaptı. Devrim Gençliği dergisini yöneten Yekta Güngör Özden, 1979’da Hukuk Dergisi’ni kurdu. 1990’dan başlayarak uzun yıllar Cumhuriyet gazetesinde köşe yazıları kaleme aldı.
Yekte Göngör Özden’in ilk şiiri “Yeşil Yeşil” 1950’de Yeni Her Hafta dergisinde yayımlandı. Sonraki yıllarda yazı ve şiirleri Kaynak, Varlık, Türk Dili, Hisar, Mülkiye, Nilüfer dergileri ile Ulus ve Barış gazetelerinde yer aldı. Şiirlerinden bazıları Teoman Alpay, Atilla İçli, Fethi Karamahmutoğlu ve Selahattin İnal tarafından şarkı ve marş türünden bestelendi.
Edebiyatçılar Derneği, Dil Derneği, Türkiye Felsefe Kurumu ve Türk Hukuk Kurumu üyesi olan Yekta Güngör Özden, Macarların bağımsızlık savaşı için kaleme aldığı bir şiir ile 1963’te Hür Macarlar Gümüş Madalya Ödülü’nün sahibi oldu. Özden, 1988’de Türk Dili Onur Ödülü; 1993’te Sanat Kurumu Onur Ödülüne layık görüldü. Yekta Güngör Özden’e, Atatürkçülük, cumhuriyet, laiklik ve hukuk alanında çalışmaları ve çabaları nedeni ile çeşitli kurum ve kuruluşlardan kendisine pek çok ödül ve “onursal doktora” verildi.
ESERLERİ
ŞİİR:
- Dilek (1953)
- Taş Ayna (1960)
- Bir Gün Belki (1981)
- Atatürk İçin Şiirler (1981)
- Çağrı Barışa, Özgürlüğe, Mutluluğa (1991)
- Yüreğim Güneş (1991)
- Tançiçeği (öncekilerden seçme şiirler, 1998)
- Atatürk Şiirleri (1998)
- Kendine Tutsak Yürek (2001)
DENEME-İNCELEME:
- Devrimci (1960, ortak yayın)
- Hukukun Üstünlüğüne Saygı (1990)
- İnsan Hakları, Laiklik, Demokrasi Yolunda (1994)
- Her Zaman Atatürk (1994)
- Her Zaman Atatürk’le (1995)
- Atatürk Sizsiniz (1995)
- Atatürk Türkiye’dir (1997)
- Atatürk Ölümsüzdür (1997)
- Atatürk ve Din (1999)
- Hukuk ve Demokrasi Savaşımı (2001)
- Cumhuriyetçi Demokrasi (2001)
- Atatürk ve Atatürkçülük (2003)
- Laiklik İçin (2004)
- Müdafaa-i Hukuk Ruhu, Kuva-yı Milliye Ateşi (2004)
DERLEME:
- T.C. Anayasası (1971)
- Atatürk ve Hukuk (1982)
- Başveren Bir İnkılâpçı (Falih Rıfkı Atay’dan, 1983)
- T.C. Anayasası, Anayasa Mahkemesi Kuruluş Yasası ve İçtüzüğü (1987)
- Hukuk Rehberi (1967, 7. bas.1987)
- Anayasa Yargısı (1996)
ANTOLOJİ:
- Aşkımız Şiirimiz (1999).
KAYNAKÇA: TDE Ansiklopedisi (c. 7, 1976-98), TBE Ansiklopedisi (c. 2, 2001), İhsan Işık / Yazarlar Sözlüğü (1990, 1998) – Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Encyclopedia of Turkish Authors (2005) – Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2007, 2009) – Ünlü Edebiyatçılar (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 4, 2013) – Encyclopedia of Turkey’s Fomous People (2013)