HAYATI
Yazar. 1552’de İstanbul’da dünyaya geldi. 1621’de İsakçı’da yaşama veda etti. Asıl adı Mehmed. Taşköprülüzade Ahmet’in oğludur. Babasından ve Ebussuud Efendi’den aldığı özel dersler ile eğitimini tamamladı. Bir süre İstanbul’da çeşitli medreselerde müderrislik yaptıktan sonra kadılık mesleğini seçti. Selanik, Üsküdar, Halep, Bursa ve Galata kadılıkları görevinde bulundu. Anadolu ve Rumeli kazaskerliğine yükseldi. Üçüncü kez getirildiği Rumeli kazaskerliği sırasında, II. Osman’ın, kardeşini öldürmek amacı ile istediği fetvayı şeyhülislamlıkta gözü olduğundan o vermiş ve 1621’de padişahla birlikte sefere çıktı. Yolda hastalanan Taşköprülüzade Kemaleddin, şeyhülislamlık emeline ulaşamam vefat etti. Cenazesi İstanbul’a getirildi ve babasının yanında toprağa verildi.
Şiirlerinde Kemali mahlasını kullanan Taşköprülüzade Kemaleddin, özellikle babasından yapmış olduğu çeviriler ile adından söz ettirmiştir. Bunlardan özellikle kimi eklemelerle ve Mevzuatü’l Ulum adı ile yapmış olduğu Miftahü’s Saade çevirisi ünlüdür.
ESERLERİ
- Şaka’ikü’n-Nu’maniye fi-Ulemai’d-Devletü’l-Osmaniye
- Miftâh-üs-Seâde ve Misbâh-üs-Siyâde fî Mevduât-ul-Ulûm
- Nevâdir-ül-Ahbâr fî Menâkıb-il-Ahyâr
- Şerh-ul-Ahlâk el-Adûdiyye.
- Risâletün fil-Ferâiz.
- Risâletün fil-Kazâi vel-Kader.
- El-Câmi fil-Mantık.
- Şerh-i Hadîs-i Erbe’în.
- Risâlet-üş-Şifâ fî Devâ-il-vebâ.
- Tabakât-ül-Fukahâ.
- Muhtasarun fî İlm-in-Nahv.
- Şerh-ul-Cezerî fî İlm-il-Kırâat.
KAYNAKÇA: Aḥmad ibn Muṣṭafá Ṭāshkubrīʹzādah, (haz. Mümin Çevik) (1975), Mevzuat’ül Ulûm 2 Cilt, Üçdal Neşriyat, Osmanlı Müellifleri, I, 347-348; TCYK, I, 710; Danişmend, Kronoloji, III, 278-279; Abdülkadir Karahan, İslâm-Türk Edebiyatında Kırk Hadis, İstanbul 1954, s. 214-215; Cahid Baltacı, XV-XVI. Asırlarda Osmanlı Medreseleri, İstanbul 2005, II, 476, 661, 738, 779
