HAYATI
Şair, araştırmacı yazar ve roman yazarı. 9 Şubat 1937 günü Denizli’nin Acıpayam ilçesine bağlı Oğuz köyünde dünyaya geldi. 15 Ağustos 1999’da İstanbul’da yaşama veda etti. Büyükçekmece Mezarlığı’na defnedildi.
1953 yılında Acıpayam Ortaokulu’nu, 1956’da ise Denizli Lisesi’ni bitiren Tahir Kutsi Makal, 1959’da İstanbul Özel Ticaret Okulu ve Gazetecilik Enstitüsü’nden mezun oldu. Aynı yıl gazeteciliğe başlayan Makal, Denizli, Tan, Yeni Gazete, Dünya, Vatan Expres, Tasvir, Son Havadis, Hergün, Orta Doğu, Güneş ve Sabah gazetelerinde muhabir, haber müdürü, yazar, sekreter, yazı işleri müdürü ve genel yayın yönetmeni olarak görev yaptı. Daha sonra Denizcilik Bankası ve Printemps firmasında basın müşavirliği ve Orta Doğu gazetesinde yazar olarak çalıştı.
Yazın hayatına şiirle giren Tahir Kutsi Makal, gazeteciliğe başlayınca kendini röportaj, inceleme ve gezi yazılarına verdi. Makal’ın koşma tarzında kaleme aldığı ilk şiiri 1953 yılında Demokrat Denizli gazetesinde yer aldı. Yazarın daha sonra ürünleri, Yücel, Varlık, Milli Kültür, XX. Asır, Maya ve Türk Edebiyatı gibi pek çok dergi ve gazetede yer aldı. Özellikle aşık edebiyatı alanında yapmış olduğu çalışmalar ve milliyetçi bir yaklaşımla kaleme aldığı köy gerçekliğini yansıtan romanları ile adından söz ettirdi.
Müzik-San Vakfı’nın ve Turizm Yazarları Derneği’nin başkanlığını yapan Tahir Kutsi Makal, bir süre Türk Edebiyatı Vakfı’nın genel sekreterlik görevini yürüttü. Makal, “İstanbul Sevdalısı” adlı şiir ile 1953’te Doğan Kardeş Dergisi Fethin 500. Yılı Şiir Yarışması’nda Birincilik Ödülünü ve 1956’da Nasır Dergisi Ödülünü aldı. Yazar, 1962 ve 1963 yıllarında “İçgöz” dizi röportaj yazı dizisi ile Yılın Gazetecisi seçildi. Makal, ayrıca “Kamyon” romanı ile 1979’da Peyami Safa Roman Ödülü’nün ve 1987’de Kültür ve Turizm Bakanlığı Öykü Ödülü’nün sahibi oldu. Türk folkloruna ve halk edebiyatına olan hizmetlerinden dolayı Folklor Araştırmaları Kurumu tarafından ödüllendirildi. Halk edebiyatı alanında yapmış olduğu çalışmalar nedeniyle 1989’da İnönü Üniversitesi tarafından kendisine “Fahri Doktor” unvanı verildi. Tahir Kutsi Makal’ın adı 2000 yılında memleketi Acıpayam’da bir caddeye verildi.
ESERLERİ
DERLEME-DENEME-İNCELEME
- Büyük Fatih (1967)
- Sahte Ozanlar (1969)
- Aşık Veysel (1969)
- Anadolu’da Türk Mührü (1971)
- Karacaoğlan (1973)
- Dadaloğlu (1974)
- Benim O Benim (1987)
- Halkbilim ve Edebiyat (1990)
- Aşık Hasan Dede (1995)
- Benim Gizli Yazılarım (1996)
ŞİİR:
- Fakir İşi (1957)
- Babanız Yine Aşık Çocuklar (1987)
- Öpkü (1996)
RÖPORTAJ:
- İçgöç (1964)
- Acı Yol (1964)
GEZİ:
- Köylü Gözüyle Avrupa (1965)
ROMAN:
- Meydan Dayağı (1976)
- Kamyon (1979).
ÖYKÜ:
- Delitay (1982)
- Karadon (1987)
ANTOLOJİ:
- Türk Halk Şiiri (1975).
KAYNAKÇA: Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. bas. 1999), Şükran Kurdakul / Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (gen. 6. bas. 1999), TDE Ansiklopedisi (c. 5, 2004), TBE Ansiklopedisi (2001), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2. bas., 2009)
