HAYATI
Öykü yazarı. 1926’da Aydın’a bağlı Söke ilçesinde dünyaya geldi. 13 Eylül 1982’de Aydın’a yaşama veda etti. Tam adı Osman Zeki Özturanlı’dır.
İlkokulu Söke’de okuyan O. Zeki Özturanlı, orta ve lise öğrenimini 1945’de İzmir Namık Kemal Lisesi’nde tamamladı. Daha sonra 1951’de İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. 1954’ten itibaren Aydın, Söke’de serbest avukat olarak çalıştı. Yazarın adı ölümünden sonra doğduğu ilçe olan Söke’de bir sokağa verildi.
Edebiyat yaşamına şiir ile başlayan O. Zeki Özturanlı, sonraki yıllarda öykü türünde eserler vermeye başladı. Yazar, öykülerinde genel olarak yakın çevre ilişkilerini, İç Ege yöresi insanlarının yaşamını ve sorunlarını kaleme aldı. Özellikle Ömer Seyfettin tarzı, klasik öykü kalıplarını benimsediği dile getirildi. O. Zeki Özturanlı, Ö. F. Toprak tarafından “olayların çekiciliğini yitirmeden anlatmasını çok iyi bilen bir yazar olarak” değerlendirildi.
Osman Zeki Öturanlı’nın en fazla ses getiren öykü kitabı olan Kör Karga’da toplam sekiz öykü bulunur. Kitaptaki ilk öykü olan Kör Karga’da dördüncü çocuğu da kız olan bir kadının erkek bir evlat bekleyen kocasının şiddetine maruz kalması konu edilir. Daha sonra kadın kocası tarafından terk edilir ve dört çocuğunu kendi başına büyütmek zorunda kalır. Bir süre sonra dördüncü kızın küçük bir ameliyatla erkek olabileceğini söyler doktor. Erkek olunca babasına haber salınır. Baba eve geri döner, ama kadının gözü geri gelmeyecektir. Adamın “biz de evde kör karga besleriz” sözleriyle biter öykü.
Öykülerinin yanı sıra oyunlar da kaleme alan O. Zeki Özturanlı, Söke’de göl kenarında bulunan bir köye yerleştirilmiş altı kişilik bir göçmen ailenin yaşadığı sorunları anlatan “Batak Göl” adlı oyun ile tanındı. Bu iki bölümlük oyunu 1969’da İstanbul’da Kent Oyuncuları tarafından sahnelendi.
ESERLERİ
ÖYKÜ:
- Mühür (1962)
- Tabanca (1969)
- Başakçılar (1970)
- Kör Karga (1972)
OYUN:
- Batak Göl (1970)
KAYNAKÇA: TDE Ansiklopedisi (c. 7, 1976-98), Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. bas. 1999), Şükran Kurdakul / Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (gen. 6. bas. 1999), TBE Ansiklopedisi (c. 2, 2001), Veysel Gültaş / Kadı Burhaneddin’den Günümüze Hukukçu Şairler Antolojisi (2003), İhsan Işık / Yazarlar Sözlüğü (1990, 1998) – Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Encyclopedia of Turkish Authors (2005) – Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2007, 2009) – Ünlü Edebiyatçılar (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 4, 2013) – Encyclopedia of Turkey’s Fomous People (2013)