HAYATI
Divan şairleri. İstanbul’da dünyaya geldiği bilinen Neyyir’in doğum tarihi hakkında herhangi bir bilgi yok. 1800’de İstanbul’da yaşama veda etti. Mezarı Yenişehir’dedir. Asıl adı Abdülhalim’dir. Şeyh Abdulhalim Neyyir Dede olarak da tanındı. Genç yaşta Şeyh Galib’in cezbesine kapılarak Mevlevi tarikatına girdi. Galata Mevlevihanesi’nde Şeyh Galib’in yanında yetişti. Şeyhin ölümü üzerine buradan ayrıldı ve bir süre Rumeli’de dolaştı. Sonraki yıllarda Yenişehir Mevlevi tekkesine şeyh olan Neyyir, ölümüne kadar bu görevde kaldı.
Şeyh Galib’in yanında yetişen ve onun etkisinde şiirler yazan Neyyir, bu şiirleri bir divanda toplamıştır. Neyyir, Esrar Dede’ye göre bilgili ve hünerli bir derviştir. Ali Enver’e göre ise sözleri sağlam, şiirleri renklidir.
ESERLERİ
- Divan: Neyyir’in yazma halindeki Divan’ına çeşitli kitaplarda rastlanır.
ESER ÖRNEKLERİ
DİVAN’DAN
GAZELLER
GAZEL I
Mahmur eden alemi mest-i nigehidir
Sevdada koyan dilleri çeşm-i siyehidir
Şeb ta-be-seher cay-ı karar etti hayali
Var ise bu dil ol perinin hab-gehidir
Saki bir içim badeye bin minnet edersin
Lebriz-i mey-i aşk olana cam tehidir
Kan içse nola rah-ı muhabbette fütade
Tig-i sitemi aşıkının zad-ı rehidir
Neyyir nazarın anlara kıl şekl-i gedada
İklim-i istiğnada safa bad-ı sehidir
GAZEL II
Nigâhı iltifât-ı âşinâ bilmezmiş ögretdüm
Eline tîg virdüm merhabâ bilmezmiş ögretdüm
Niyâz ile ulûm-ı nâzı kıldum gûyiyâ ta‘lîm
O âşûb-ı felek resm-i cefâ bilmezmiş ögretdüm
Olup dîvâne vü üftâde bir şûh-ı sitem-kâra
Ser-i şûrîdemüz seng-i belâ bilmezmiş ögretdüm
O rütbe lâgar-ı aşkam ki bir demde hayâl-âsâ
Delîl oldum reh-i yârı sabâ bilmezmiş ögretdüm
Yeniden dâglar ile eyledüm ser-tâ-kadem mecrûh
Dil-i sad-pâreye şimdi devâ bilmezmiş ögretdüm
Düşüp mestâne zülf-i müşk-bârın eylerem teşmîm
Dil-i ser-keşteye bûy-ı safâ bilmezmiş ögretdüm
Süvâr-ı hâme-i Şeb-dîz olupda Hüsrev-i tab‘um
Reh-i Şîrîn-i nazma püşt ü pâ bilmezmiş ögretdüm
Olup rû-mâl-ı iksîr-i gubâr-ı dergeh-i hünkâr
Hele bî-çâre Neyyir kîmyâ bilmezmiş ögretdüm
Varup deryûze-i ihsânun itsün mihr ü mâh-âsâ
Der-i devlet-me’âbun bu gedâ bilmezmiş ögretdüm
KAYNAKÇA: Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede Tezkire-i Şu‘arâ-yı Mevleviyye (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 513-514