HAYATI
Divan şairi. 1714’te Mekke’de dünyaya geldi. 1797’de İstanbul’da yaşama veda etti. Mezarı Fatih’te Bahai Efendi Türbesi’ndedir. Babası sarayın Hassa oğlanlarından olan Mekke Mollası Halil Efendi’dir. Şair, babası Mekke’de doğduğu için Mekki adı ile ünlenmiştir. Asıl adı ise Mehmet’tir. Medrese öğrenimi görerek yetişen Mekki, 1760’da müderris oldu. 1765’te kadılığa geçti. Sonraki yıllarda sırası ile Şam, Medine ve İstanbul kadılıkları görevinde bulundu. Kadılık görevini 1785’te Anadolu ve Rumeli kazaskerliği ile 1787’de şeyhülislamlık izledi. 1788’de azledildiyse de III. Selim döneminde yeniden aynı göreve getirildi. Ama bir yıl sonra ıslahat hareketlerine girişen padişaha yaşlılığı nedeni ile ayak uyduramayacağı düşüncesiyle yeniden azledildi. Mekki, yaşamının son yıllarını Rumelihisarı’ndaki yalısında geçirdi.
ESERLERİ
- Divan (basılmadı)
- Evail-i Beyzavi (haşiye)
- Kaside-i Bür’e şerhi
ESER ÖRNEKLERİ
DİVAN’DAN
GAZELLER
GAZEL I
Sensiz şarab-ı mey-kede hun-ı ciğer gelir
Seyr-i bahar çeşmime hardan beter gelir
Mevküf-ı rah-ı hasret olup olma çak çak
Kuyundan o mehin sana elbet haber gelir
Şam-ı hecrde tair-i hab-ı feragata
Fikr-i hatt-ı izarın ile bal ü perr gelir
Cana hikayet-i gam-ı aşkında sinemi
Dest-i elemle çak edecek nice yer gelir
Geldikçe hane-i dilime mihman-ı gam
Mekki miyane laht-ı ciğer ma-hazer gelir
GAZEL II
Zahid miyan-ı yâre ne dersin sözün nedir
Teklif-i der-kenare ne dersin sözün nedir
Feyz-i bahar-ı aşk ile gör dahi sinemi
Tabende lale-zara ne dersin sözün nedir
Bir lahzada yapar yıkar erbab-ı devleti
Bu çarh-ı bi-karara ne dersin sözün nedir
Gehvare-i nihalde görüp tıfl-ı goncaya
Efsane-i hezarda ne dersin sözün nedir
Sermed naziredir sana Mekki-i zardan
Bu şi’r abdara ne dersin sözün nedir
GAZEL III
Bir yanar mı benimçün ciğerimden gayrı
Acır ağlar kim olan didelerimden gayrı
Kimgelir kalb-i hazinim benim istifsara
Ol vefadar-ı kadimim kaderimden gayrı
Masivaden beni çek kerem issi Allah
Heder et kalb-i nedamet eserimden gayrı
Rahat-ı alemi uzletle kanaat bildim
Niyetim çıkmamadır taşra derimden gayrı
Hemdemim yok bu diyar içre garibim Mekki
Ah-ı pür-süz-i ney-i kilk-i terimden gayrı
KAYNAKÇA: Ali Emiri, Tarih
