HAYATI
Edebiyat tarihçisi. 26 Şubat 1911 günü Yunanistan’ın Yanya şehrinde dünyaya geldi. 3 Ocak 1996’da İstanbul’da yaşama veda etti. Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi. Tam adı Kenan Asım Akyüz’dür. Yozgat gazetelerinde yayımlanan ürünlerini Şinasi Onurkan ismi ile kaleme aldı. Alay müftüsü Mehmet Abdullah ile Vahide Hanım’ın oğludur. Teşvikiye’de bulunan Numune-i Terakki Mektebi’nda başladığı ortaöğrenimini Kabataş Lisesi’nde tamamladı. İstanbul Yüksek Öğretmen Okulu’nda öğrenim gördü. 1934 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türkoloji Bölümü’nden mezun oldu. 1934-44 yılları arasında Kars, Sivas ve Yozgat liselerinde edebiyat öğretmeni olarak çalıştı. 1944’de Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi’nin açtığı sınavı kazanarak Türk edebiyatı alanında öğretim görevlisi oldu. 1947’de “Tevfik Fikret Monografisi” başlıklı tez çalışması ile doktora eğitimini tamamladı. 1954 yılında aynı fakültede yeni Türk edebiyatı alanında profesörlüğe yükseldi. Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi’nde sürdürdüğü görevinin yanı sıra 1970-72 yılları arasında dekanlık da yaptığı Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde yeni Türk edebiyatı konusunda dersler verdi. 1980’de kendi isteği ile emekliye ayrıldı ve yaşamının son yıllarını İstanbul’da geçirdi.
Yeni Türk edebiyatı alanında en önemli akademisyenlerden biri olarak gösterilen ve bu alanda yapmış olduğu çalışmaları ile adından söz ettiren Kenan Akyüz, inceleme yazılarını akademik dergilerin yanı sıra Ülkü, Türk Dili ve Hisar gibi dergilerde yayımladı. Çalışmalarında edebi kişilik, yapıt ve dönemleri, bunlar üzerine etkili olabilecek tarihsel ve toplumsal koşullar ile birlikte düşünmek ve değerlendirmek eğilimde olan bir akademisyendi.
“Prof. Kenan Akyüz, çağdaş Türk edebiyatı üzerine yaptığı çalışmalarla tanındı. Onun araştırmacılığının en karakteristik yönü, edebî şahsiyet, eser ve dönemleri, bunlar üzerinde etkisi olabilecek tarihî ve sosyal şartlarla birlikte düşünmek ve değerlendirmek biçiminde ifade edilebilir. Günümüz edebiyat araştırmalarında, dikkati, daha çok edebiyat eserinin kendisine yönelten anlayış yaygın olmakla birlikte, tarihî bakış tarzının büsbütün önemini yitirdiği de söylenemez. Çünkü, eseri merkez alan yaklaşımlar bile, bazı durumlarda bununla yetinmeyerek, edebiyatla ilgili olguların açıklanmasında tarihî ortam ve sosyal şartların imkânlarını kullanmaktan geri durmamaktadırlar. Ayrıca, belge ve metin yayımına ağırlık vererek Türk kültür ve edebiyatının meselelerini aydınlatmaya çalışmak da, Prof. Akyüz’ün araştırmacılığının bir başka yönü olarak görülebilir.” (Prof. Dr. Ramazan Kaplan, Ankara Üniversitesi Dergisi)
ESERLERİ
MONOGRAFİ:
- Tevfik Fikret, Ankara, DTCF, 1947
ANTOLOJİ:
- Batı Tesirinde Türk Şiiri Antolojisi, Ankara, 1953
İNCELEME:
- Ziya Paşa’nın Amasya Mutasarrıflığı Sırasında Olaylar, Ankara, DTCF, 1964
- Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri, Ankara, DTCF, 1979
- Encümen-i Daniş, Ankara, Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 1975
METİN YAYIMI-SADELEŞTİRME:
- Şeyhname (Firdevsi)
- Türkçe Divan (Fuzuli)
- Gülnihal (Namık Kemal)
- Vatan Yahut Silistre (Namık Kemal)
- Finten (A. H. Tarhan)
- Zavallı Çocuk (Namık Kemal)
- Şiirler (Ahmet Haşim)
- Denizci Hasan (Ahmet Mithat)
KAYNAKÇA: Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. bas. 1999), Şükran Kurdakul / Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (gen. 6. bas. 1999), TBE Ansiklopedisi (2001)
